Największy mit o drewnie opałowym: Sprawdź, czy sam go nie powielasz!

Opublikowano: 16.12.2025Autor: Michał ModzelewskiDrukujUdostępnij

Nie wszystkie rodzaje drewna nadają się do spalania w kominku – chociaż mogą wydawać się idealne, ich wartość energetyczna może być niska. Rezultat? Więcej dymu niż ciepła, osad w przewodzie kominowym i wyższe koszty opału. Sprawdź, które gatunki drewna ogrzewają nawet o 30% mniej efektywnie i dlaczego ich używanie to nie tylko marnowanie pieniędzy, ale także rzeczywiste zagrożenie dla pieca i zdrowia. Wybierz mądrze, zanim dodasz kolejne drewno do ognia.

1. Wpływ wilgoci na spalanie drewna opałowego
2. Jakie drewno wybrać do efektywnego spalania?
3. Wilgotność drewna opałowego i jej znaczenie
4. Kaloryczność drewna w zależności od wilgotności
5. Efektywność cieplna drewna sosnowego i innych

Wpływ wilgoci na spalanie drewna opałowego

Jeżeli nad budynkiem unosi się ciemny dym, a w powietrzu czuć nieprzyjemną woń – to znak, że drewno opałowe nie jest odpowiednio wysuszone. Zawartość wody w drewnie ma znaczący wpływ na jego właściwości cieplne. Aby zrozumieć ten proces, warto przyjrzeć się, jak przebiega spalanie drewna w kominku lub piecu.

Drewno w większości składa się z celulozy, której włóknista struktura zawiera głównie węgiel, wodór, tlen oraz niewielkie ilości azotu. Pod wpływem wysokiej temperatury uwalniają się gazy, które spalając się, dostarczają energii cieplnej. Nadmiar wilgoci w drewnie utrudnia ten proces – energia zamiast ogrzewać pomieszczenie, jest wykorzystywana na odparowanie wody. Im więcej wilgoci, tym niższa temperatura spalania, a część składników zawartych w gazach nie ulega spaleniu i jest wydalana bezpośrednio do komina.

Jakie drewno wybrać do efektywnego spalania?

Kiedy pali się mokre drewno, dużo energii ucieka w formie pary wodnej. Mokre polana emitują również znacznie więcej zanieczyszczeń niż te, które są dobrze wysuszone. To szkodliwe nie tylko dla środowiska, ale także dla systemów grzewczych – powstaje sadza, która brudzi komin i piec, zwiększając prawdopodobieństwo awarii. Badania pokazują, że z rosnącą wilgotnością zwiększa się emisja zanieczyszczeń – nie w sposób liniowy, lecz wykładniczy. Ciemny dym i charakterystyczny zapach to wyraźne sygnały, że drewno jest zbyt wilgotne. W zamkniętych przestrzeniach może to być zagrożeniem dla zdrowia mieszkańców.

Najlepsze drewno do spalania nie powinno mieć więcej niż 15% wilgotności – wtedy daje najwięcej ciepła i nie zanieczyszcza powietrza. Wilgotność poniżej 11% jest rzadko spotykana, ponieważ drewno naturalnie wchłania wilgoć z otoczenia. Poziomy między 16–20% są również akceptowalne. Jeśli jednak wilgotność przekracza 21–24%, drewno powinno być osuszone przed sezonem grzewczym. Powyżej 25% spalanie jest nieefektywne i może skutkować mandatem do 500 zł, a nawet grzywną do 5000 zł.

Wilgotność drewna opałowego i jej znaczenie

Nowo ścięte drewno opałowe może mieć wilgotność sięgającą nawet 70%, co oznacza, że większość jego masy to woda. Poziom wilgoci jest uzależniony od wielu czynników, takich jak gatunek drzewa, warunki środowiskowe oraz czas roku i dnia, które mają wpływ na intensywność procesów biologicznych, takich jak absorpcja wody czy wzrost liści.

Po ścięciu drewno zaczyna się osuszać, a tempo tego procesu jest zależne od sposobu przechowywania. Wyróżniamy drewno mokre – z wilgotnością przekraczającą 30% – oraz drewno powietrznosuche, które po kilku miesiącach przechowywania na zewnątrz osiąga wilgotność w zakresie 13–20%. Jeszcze niższe poziomy można osiągnąć w suszarniach lub ogrzewanych pomieszczeniach.

Kaloryczność drewna w zależności od wilgotności

Wartość energetyczna drewna określa, jaką ilość energii cieplnej można uzyskać z jego spalania. Może być wyrażona w różnych jednostkach: kcal/kg, kWh/kg, kWh/mp czy kJ/kg. Znając wartość energetyczną drewna całkowicie suchego, można oszacować, ile ciepła dostarczy przy różnym poziomie wilgotności. Poniżej znajduje się tabela pokazująca wartość energetyczną popularnych gatunków drewna przy wilgotności 15% oraz 0%.

Efektywność cieplna drewna sosnowego i innych

Najczęściej wybieranym rodzajem drewna opałowego w Polsce jest sosna zwyczajna, dlatego warto znać jej wydajność cieplną w porównaniu do innych typów drewna. Poniższa tabela ilustruje, ile kilogramów lub metrów sześciennych innych gatunków drewna trzeba spalić, aby uzyskać taką samą ilość energii jak z jednego kilograma lub metra sześciennego sosny.

Jak można zauważyć, aby uzyskać równoważną ilość ciepła, co z 10 m³ sosny, trzeba spalić aż 14 m³ topoli albo tylko około 8 m³ drewna liściastego, takiego jak buk, brzoza czy jesion.