Nie daj się oszukać! Oto jak naprawdę mierzyć drewno opałowe

Opublikowano: 16.12.2025Autor: Michał ModzelewskiDrukujUdostępnij

Gdy kupujemy drewno do kominka, łatwo jest się pomylić, zwłaszcza jeśli nie jesteśmy pewni, jak je prawidłowo zmierzyć. Sprzedawcy często podają ilość w metrach przestrzennych, które mogą zawierać nie tylko drewno, ale także korę i sporo powietrza między kawałkami. W tym artykule przedstawię, jak precyzyjnie mierzyć drewno opałowe, na co zwracać uwagę podczas jego układania i odbioru oraz jak unikać typowych pułapek, które mogą prowadzić do przepłacania. Dzięki tym poradom będziesz pewny, że kupujesz dokładnie tyle drewna, za ile płacisz.

1. Pomiar i transport drewna leśnego
2. Obliczanie objętości drewna opałowego
3. Ewolucja klasyfikacji drewna w lesie
4. Jak zmierzyć i obliczyć objętość drewna?

Pomiar i transport drewna leśnego

Ilość drewna, jaką można pozyskać z konkretnego drzewa, da się dokładnie ocenić jeszcze przed jego ścięciem. Po ścięciu i rozdzieleniu pnia na różne sortymenty w zależności od wielkości i jakości, można dokładnie zmierzyć jego objętość. Najczęściej stosowane jednostki to metr sześcienny oraz metr przestrzenny. Najbardziej precyzyjnym sposobem porównania różnych rodzajów drewna jest zastosowanie metra sześciennego, znanego także jako kubik. Pomiar jest szczególnie wymagający w przypadku drewna kominkowego, ponieważ mierzenie i sumowanie objętości wielu małych kawałków drewna jest trudne.

Fragmenty pnia, które nie spełniają kryteriów technicznych dla większych sortymentów, tnie się na wałki o długości zazwyczaj od 1 do 2,5 metra. Wałki te, po podziale według gatunku, długości i przeznaczenia, układa się w stosy przy drodze wywozowej. Ręczne ładowanie na wóz lub sanie oraz czasochłonne układanie drewna zostały zastąpione przez ciągniki leśne wyposażone w dźwigi hydrauliczne. Stosy drewna gotowe do transportu często mają długość przekraczającą 10, a czasami nawet 20 metrów.

Obliczanie objętości drewna opałowego

Nawet najbardziej wykwalifikowany zrywkarz nie zdoła utrzymać jednolitej wysokości stosu na całej jego długości. Z tego powodu, aby jak najdokładniej oszacować objętość, wysokość stosu jest mierzona wielokrotnie — co metr dla stosów do 10 metrów długości oraz co 2 metry dla dłuższych stosów. Do obliczeń wykorzystuje się średnią wysokość, długość stosu oraz długość wałka. Za wysokość stosu uważa się średnią z pomiarów, pomniejszoną o 5% dla drewna z grup S2 i S4. Ta korekta jest istotna, ponieważ 5 centymetrów na metrze wysokości ma znaczący wpływ na długi stos. Tak można obliczyć objętość drewna w metrach przestrzennych, ponieważ stos oprócz samego drewna zawiera również korę i przestrzenie powietrzne między wałkami.

Ilość objętości zajmowanej przez korę i powietrze zależy głównie od rodzaju drewna oraz długości wałków — krótsze wałki można układać gęściej. Aby dokładnie przeliczyć metry przestrzenne drewna średniowymiarowego i drobnicy na metry sześcienne, czyli rzeczywistą objętość drewna, stosowane są doświadczalne współczynniki przeliczeniowe. Zamiana tych jednostek jest przydatna przy zamawianiu transportu, ponieważ przewoźnicy często podają pojemność ładunków w metrach przestrzennych. Na przykład, jeśli mamy do odebrania 10 m³ opału brzozowego i zamawiamy pojazd o ładowności 10 mp, należy uwzględnić współczynnik 1,54 dla brzozy, co może prowadzić do znacznego wzrostu kosztów transportu.

Ewolucja klasyfikacji drewna w lesie

Minęły już czasy, gdy drewno z lasu było przyporządkowywane do określonych przeznaczeń. W przeszłości na zrębie można było znaleźć drewno przeznaczone na okleiny, sklejki, do tartaku, dla kopalń, na stemple budowlane, na papier lub na opał. Obecnie klasyfikacja drewna odbywa się głównie na podstawie wielkości i jakości. Najdroższe są duże sortymenty o wysokiej jakości. Chociaż mało kto użyje kosztownego, wysokiej klasy drewna do palenia w kominku, to drewno średnich rozmiarów z kategorii S2 jest już dobrą opcją do palenia. Drewno stosowe nie powinno zawierać miękkiej zgnilizny, która nie nadaje się do spalania, podczas gdy drewno opałowe (S4) może mieć jej obecność do 50% powierzchni końcówek.

Jak zmierzyć i obliczyć objętość drewna?

Bywa, że właściciel kominka nabywa pojedyncze długie kłody drewna, np. od osoby, która ma las. Dla osób nieznających się na leśnictwie określenie objętości takich kawałków może być kłopotliwe. Zazwyczaj mierzy się długość i średnicę w połowie kłody, a objętość aproksymuje się jako objętość walca o tych wymiarach.

Jest to przydatne uproszczenie, ponieważ pień drzewa nie ma regularnego kształtu — to zależy od rodzaju, wieku i położenia w drzewostanie. Precyzyjniejsze wyniki zapewnia podział pnia na więcej fragmentów i sumowanie ich objętości, wykorzystując kształty geometryczne, takie jak stożek, paraboloida czy neiloida. Kupujący chce drewna w jednym kawałku, a sprzedawca preferuje je tnąć na krótsze części do pomiaru. W przypadku dużego drewna stosuje się nadmiar długości 1%, czyli do obliczeń przyjmuje się długość zmniejszoną o 1 cm na każdy metr. Istotne jest także odjęcie kory, chyba że średnica jest mierzona po jej zdjęciu. Wysokość odjęcia kory zależy od rodzaju i średnicy drewna.