Czy Polacy przepłacają za ciepło? Odkryj, jak oszczędzić na ogrzewaniu!
Koszty ogrzewania mogą znacząco obciążyć domowy budżet. Dlatego dobrze jest przemyśleć decyzję, którą często podejmują mieszkańcy Polski: zwiększenie temperatury w domu z 21 do 23 stopni. Choć różnica dwóch stopni wydaje się niewielka, to jednak jej koszt w ciągu sezonu może być zaskakujący.
- Optymalna temperatura w polskich domach
- Optymalna temperatura w różnych pomieszczeniach
- Wpływ temperatury na koszty ogrzewania domu
- Efektywne zarządzanie temperaturą w domu
- Optymalna temperatura a zdrowie domowników
Optymalna temperatura w polskich domach
Większość Polaków zbyt mocno ogrzewa swoje mieszkania, a idealna temperatura wewnątrz pomieszczeń nie jest sprawą intuicyjną, lecz opiera się na ludzkiej fizjologii. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury dotyczące technicznych wymagań dla budynków i ich lokalizacji wskazuje na poniższe temperatury dla określonych pomieszczeń:
- pomieszczenia przeznaczone na stałe przebywanie ludzi bez okryć zewnętrznych, nieprowadzących ciągłej pracy fizycznej – pokoje mieszkalne, korytarze, kuchnie indywidualne z piecykami gazowymi lub elektrycznymi, biura, sale konferencyjne – +20°C;
- pomieszczenia do rozbierania się i przebywania ludzi bez ubrań – łazienki, przebieralnie, umywalnie, prysznice, hale basenowe, gabinety lekarskie z rozbieraniem pacjentów, sale dla niemowląt i dzieci w żłobkach, sale operacyjne – +24°C.
Z kolei Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje utrzymanie temperatury w pomieszczeniach między 18 a 24°C. Taki zakres ma zapewniać balans pomiędzy ochroną przed zimnem a utrzymaniem właściwej wilgotności powietrza. Dla niemowląt, osób starszych i przewlekle chorych zalecany zakres to 20–24°C.
Optymalna temperatura w różnych pomieszczeniach
Komfort termiczny to nie tylko kwestia osobistych upodobań, ale również przeznaczenia pomieszczeń i czynności w nich wykonywanych. W pokoju dziennym, gdzie spędzamy dużo czasu na relaksie i codziennych zajęciach, najlepiej sprawdzają się temperatury między 20 a 22°C. Jest to zakres uznawany za najkorzystniejszy dla wypoczynku i poczucia ogólnego komfortu.
W sypialniach optymalne są niższe temperatury, w granicach 18–19°C. Podczas snu organizm się ochładza, a chłodniejsze powietrze ułatwia zasypianie i sprzyja głębszemu snu, dlatego przed snem warto przewietrzyć sypialnię.
Podobne zasady dotyczą kuchni i łazienki, choć ich wymagania są zupełnie różne. W kuchni, gdzie dodatkowe ciepło generują kuchenka i piekarnik, zwykle wystarcza temperatura około 18–20°C. Ważniejsza od ogrzewania jest tam dobra wentylacja.
Natomiast łazienka to jedyne miejsce w domu, gdzie wyższa temperatura naprawdę ma sens. Warto utrzymywać tam 22–24°C, ponieważ ciepło po wyjściu spod prysznica znacząco poprawia komfort.
W rzeczywistości jednak wiele osób decyduje się na utrzymywanie w domu wysokich temperatur, opierając się na błędnym przekonaniu, że to właśnie one zapewnią komfort, gdy na zewnątrz jest bardzo zimno.
Wpływ temperatury na koszty ogrzewania domu
Uważa się, że zwiększenie temperatury w mieszkaniu o jeden stopień skutkuje wzrostem zapotrzebowania na energię cieplną o około 3 do 5%. W starszych, gorzej izolowanych domach, ten efekt może być jeszcze bardziej odczuwalny. Funkcjonuje to również w odwrotnym kierunku – obniżenie temperatury umożliwia zmniejszenie kosztów ogrzewania. Choć w ciągu jednego miesiąca może to nie robić wrażenia, to w skali całego okresu grzewczego może przynieść oszczędności rzędu kilkuset złotych.
Zgodnie z raportem Polskiego Alarmu Smogowego roczne wydatki na ogrzewanie w sezonie 2025/2026 (dla budynku o powierzchni 150 m², w średnim stanie izolacji – zużycie energii cieplnej na poziomie 120 kWh/rok/m2 – zamieszkałego przez czteroosobową rodzinę) wyglądają następująco:
- kocioł gazowy – 8810 zł;
- kocioł na pellet – 8022 zł;
- pompa ciepła gruntowa + grzejniki – 5956 zł;
- pompa ciepła gruntowa + ogrzewanie podłogowe – 4532 zł.
Zakładając, że zwiększenie temperatury w domu o jeden stopień podnosi zużycie energii średnio o 4%, można obliczyć, jak wpłynie to na rachunki.
- kocioł gazowy – dodatkowe 352 zł;
- kocioł na pellet – dodatkowe 320 zł;
- pompa ciepła gruntowa + grzejniki – dodatkowe 238 zł;
- pompa ciepła gruntowa + ogrzewanie podłogowe – dodatkowe 181 zł.
Efektywne zarządzanie temperaturą w domu
Zaawansowane lub programowalne termostaty umożliwiają lepsze zarządzanie temperaturą oraz redukcję zbędnych strat energii. Dają szansę skonfigurowania odmiennych poziomów ogrzewania dla różnych pokoi oraz dostosowania ich do pory dnia. W praktyce może to oznaczać niższą temperaturę w sypialni nocą, lekkie podgrzewanie salonu wieczorem czy zmniejszenie temperatury, gdy dom jest pusty.
Tego typu zarządzanie ogrzewaniem może przynieść oszczędności sięgające nawet 15% w skali sezonu.
Optymalna temperatura a zdrowie domowników
Zbyt wysoka temperatura we wnętrzu może skutkować wysuszeniem błon śluzowych i skóry, przeciążeniem układu krążenia oraz osłabieniem naturalnej odporności. Suche i gorące powietrze obniża jakość snu, a u osób wrażliwych może powodować bóle głowy lub kołatanie serca.
Natomiast zbyt niska temperatura też nie jest korzystna. Organizm musi się bardziej wysilać, aby utrzymać temperaturę ciała, co obciąża serce i podnosi ciśnienie. Chłodne i wilgotne mieszkania sprzyjają rozwojowi pleśni oraz infekcji, nasilają objawy astmy i alergii, a u osób starszych lub przewlekle chorych mogą zwiększać ryzyko zaostrzeń chorób. W takich warunkach gorzej śpimy, szybciej marzniemy i częściej odczuwamy zmęczenie.