Ile gotujemy jajko na miękko? Wyjaśniamy krok po kroku
Trudno sobie wyobrazić polską kuchnię bez jajek. Jajka jemy od zarania dziejów i znajdują one bardzo szerokie zastosowanie w kuchni, od jajek na miękko czy na twardo po ciasta i torty. Prostą, klasyczną, a jednocześnie najtrudniejszą do wykonania, potrawą są jajka na miękko. Musimy przy tym starannie odmierzać czas i liczyć minuty, aby żółtko się nie ścięło, lecz zostało płynne. Zdradzamy tajemnicę gotowania jajek i wyjaśniamy, ile gotujemy jajko na miękko, jak liczyć minuty i czy wielkość jajek ma znaczenie.
Jeśli szukasz więcej wskazówek i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z domowymi sposobami.
Z tego artykułu dowiesz się:
Gotowanie jajek
Potrawy z jajek w kuchni świata
Ludzie jedzą jajka od zarania dziejów, jak tylko nauczyli się podbierać je z ptasich gniazd i zjadać na surowo. Natomiast sztuka kulinarna z udziałem jajek rozwinęła się dopiero, gdy odkryto metody gotowania jajek. Być może przed wiekami smażono je na gorących kamieniach, gotowano w wodzie lub dodawano do innych potraw.
W sztuce kulinarnej spotyka się jaja gęsie, kacze, strusie, perlicze lub przepiórcze. Jednak najbardziej dostępne, najtańsze i najszerzej stosowane są jajka kurze. Jada się nie tylko jaja ptasie. Kawior to przecież jaja ryb. Spożycie jaj żółwi niemal spowodowało wyginięcie tych zwierząt. Jajka obecnie w diecie współczesnego człowieka pochodzą przede wszystkim od kur. Kura została udomowiona około 5 tysięcy lat p.n.e. w Indiach lub w Chinach. Natomiast hodowlę kur rozpoczęto w Chinach około 1400 lat p.n.e. Początkowo ptaki hodowano na mięso, gdyż kury w stanie dzikim składają bardzo mało jajek. Jajka weszły do sztuki kulinarnej dopiero wtedy, gdy opracowano techniki takiego karmienia kur, aby mogły znosić więcej jajek.
Początkowo były one przysmakiem arystokratów i koronowanych głów, szczególnie że jajka bardzo trudno jest zatruć. Dlatego też spożywając jajka wielcy tego świata chronili się przed zamachem na swoje życie. Arystokraci jadali też desery sporządzone z ubitych jaj czy też ciasta z dodatkiem jajek. Potrawy z jajek znajdziemy rzadko w kuchni ludowej, gdyż były one drogie i zwykle sprzedawane na pańskie stoły. Spożycie jajek upowszechniło się wraz z masową hodowlą kur.
Jakie potrawy można zrobić z jajek
Jajka mają właściwości spajające, zagęszczające i spulchniające. Dlatego też zaczęto je stosować jako dodatek do różnych potraw. Stały się one jednym z podstawowych składników ciast i makaronów oraz różnego rodzaju klusek. Dodatek jaj sprawia, że możemy robić zdrowsze kotlety warzywne oraz pasztety z kasz i warzyw. Jaja są na tyle niezbędne do wypieków, że weganie i wegetarianie mają trudności z uzyskaniem ciast i placków. Istnieje jednak odłam wegetarian, czyli owowegetarianie, którzy dopuszczają spożycie jajek.
Jajka są szczególnie cenionym posiłkiem na śniadanie w kuchni wywodzącej się z tradycji europejskiej. Na śniadanie jemy jajka gotowane lub smażone. Jajka na twardo możemy pokroić na kanapki, lub wykorzystać je do tworzenia najróżniejszych past do smarowania pieczywa. Modnym daniem śniadaniowym stały się tosty francuskie, czyli grzanki maczane w mleku i jajku i podsmażane na patelni.
Dania z jajkami pełnią również ważną rolę w potrawach na obiad. Jajko może służyć jako zagęszczacz do zup lub podaje się go jako dodatek do zupy, na przykład do żurku, barszczu białego, barszczu czerwonego lub barszczu ukraińskiego. Jajka na twardo stanowią pyszny dodatek do sałatek, zarówno ze świeżych, jak i gotowanych warzyw. Świetnie pasują do sałatek śledziowych.
Z jajek możemy zrobić także pyszne i łatwe do wykonania przekąski imprezowe. Do klasyki należą jajka na twardo z majonezem lub jajka faszerowane.
Ile gotujemy jajko na miękko - sposoby gotowania jajek
Jajka stanowią świetny dodatek do innych potraw, zaś najbardziej klasyczne jest spożywanie samych jajek w postaci gotowanej lub smażonej. Z samych jajek tworzymy następujące potrawy:
- jajka na twardo,
- jajka na miękko,
- jajecznica,
- jajka sadzone,
- jajko w koszulce,
- jajko w szklance lub jajka po wiedeńsku.
Gotowanie jajek wcale nie jest zadaniem łatwym, zaś najtrudniejsze jest ugotowanie jajka na miękko. Idealne jajko na miękko powinno mieć płynne żółtko i ścięte białko. Właśnie tak ugotowane jajka są najsmaczniejsze. Jajko na miękko nie jest smaczne, jeśli białko jest zbyt wodniste lub żółtko lekko lub bardziej ścięte. Dlatego też, aby ugotować idealne jajko na miękko należy starannie odmierzać czas. Ważna jest także wielkość jajek oraz ich temperatura, gdyż inaczej gotuje się jajko w temperaturze pokojowej, a inaczej jajko z lodówki.
Gotowanie jajek na miękko zwykle sprawia trudność. Udają się one osobom mającym spore doświadczenie kulinarne. Istnieją jednak dobre sposoby, jak gotować jajka i jak odmierzać czas. Warto znać sprawdzone sposoby naszych babć, które nie tylko wiedziały jak łatwiej ugotować jajka, lecz także znały sposoby na to, jak upiec schab, żeby był soczysty, jak zrobić bitą śmietanę, czy też jak otworzyć wino bez korkociągu. Sprawdź także ten artykuł: Jak zrobić jajecznicę krok po kroku - 5 prostych przepisów na smaczną jajecznicę.
Czy jajka na miękko są zdrowe
Wokół spożywania jajek narosło wiele mitów i kontrowersji. Jeszcze do niedawna nie zalecano spożywania jajek, gdyż zawierają one cholesterol. Jednak zależność między zwiększonym poziomem złego cholesterolu a spożyciem jaj nie została potwierdzona naukowo. Obecnie coraz częściej odchodzi się od straszenia cholesterolem zawartym w jajkach. Ponadto okazuje się, że jajka zawierają lecytyną, która rozbija cząsteczki tłuszczu na mniejsze. Dzięki temu cząsteczki tłuszczu nie przyczepiają się do ścianek naczyń krwionośnych i nie powodują tworzenia się blaszki miażdżycowej.
Jajka przynoszą ze sobą bogactwo cennych wartości odżywczych. Przede wszystkim posiadają wszystkie niezbędne dla człowieka aminokwasy egzogenne, czyli takie, których organizm człowieka nie wytwarza. Jajka zawierają także witaminy A, D, E, K, B12 oraz liczne składniki mineralne.
W jakiej postaci najlepiej jeść jajka, aby przyswoić najwięcej wartości odżywczych? Okazuje się, że najbardziej optymalnym sposobem spożycia jajek są właśnie jajka na miękko. Są one lekkostrawne, zachowują więcej witamin i składników odżywczych niż jajka na twardo. Ponadto w jajkach na miękko zachowuje się cenna lecytyna.
Ile gotujemy jajko na miękko - czas i sposób gotowania
Jak długo należy gotować jajka na miękko
Gotowanie jajek wydaje się pozornie proste, jednak należy wiedzieć jak długo je gotować, aby uzyskać idealnie ścięte białko i płynne żółtko. Przed gotowaniem należy jajka wyjąć z lodówki i odczekać, aż nabiorą temperatury pokojowej. Jeśli nie mamy czasu można je umyć w ciepłej wodzie. Jajka przed gotowaniem generalnie myjemy.
Wlewamy zimną wodę do garnka, umieszczamy w niej jajka, a następnie doprowadzamy wodę do wrzenia. Można również włożyć jajka do gotującej się wody. Jajka nieuszkodzone i świeże nie powinny przy tym pęknąć. Od momentu zagotowania wody należy odmierzać czas.
Jak długo gotujemy jajka na miękko?
- małe - 3,5 minuty,
- średnie - 4 minuty,
- duże - 5 minut.
Jeśli nie mamy pewności czy jajko jest duże czy małe, średnio gotujemy 4 minuty. Jajka na twardo gotujemy 8 minut. Nie należy gotować jajek dłużej niż 10 minut, gdyż po tym czasie wartości odżywcze jajka ulegają zniszczeniu. Gdy ten czas się skończy, wyjmujemy jajka z gotującej wody i zalewamy zimną wodą. Po przestudzeniu jajka obieramy i jemy.
Generalnie termin przydatności jajek do spożycia wynosi 28 dni od ich złożenia. Termin ten powinien być określony na opakowaniu. Nie zawsze jednak wiemy, czy jajka są świeże. Możemy to łatwo sprawdzić obserwując jak jajka zachowują się po włożeniu do wody. Jeśli jajka po włożeniu do gorącej wody pękają, może to świadczyć o tym, że nie są świeże.
Jajka po włożeniu do wody powinny opaść na dno. Jeśli jajka wypływają na powierzchnię, oznacza to, że pod skorupką znajduje się powietrze, czyli jajka nie są świeże. Jeśli jajko unosi się na wodzie czubkiem do góry, oznacza, że jest zepsute i należy je wyrzucić.