Nakrycie stołu krok po kroku - zobacz, w jaki sposób zastawić stół
Ładnie nakryty stół to podstawa udanego przyjęcia, gdzie goście dobrze się bawią i po którym pozostaną miłe wspomnienia. Zasady nakrywania do stołu odgrywają ważną rolę nie tylko w restauracji, lecz także w każdym domu, gdy przyjmujemy gości. Nie jest to kwestia snobizmu, lecz wygody i skutecznego działania. Zasady nakrywania do stołu zostały wymyślone wieki temu, po to, aby goście mogli wygodnie i łatwo sięgać po sztućce i potrawy, nie przeszkadzając sąsiadom. Odstępstwa od zasad mogą skutkować przewróconymi kieliszkami czy rozlaniem potrawy, kiedy zastawa stołowa nie jest ułożona ergonomicznie. Doradzamy, jak poprawnie zastawić stół, aby nie tylko wyglądał pięknie, lecz także był dla gości wygodny i bezstresowy.
Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z praktycznymi poradami.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak uzyskać ładnie nakryty stół z okazji świąt czy rodzinnych uroczystości
Tradycyjne zastawianie stołu - czy warto je stosować w dzisiejszych, nowoczesnych czasach
Wydaje się, że tradycyjne zasady nakrywania do stołu odeszły w niepamięć. Żyjemy w dobie kiedy to zapanowała prostota i większość zasad savoir vivre została uproszczona do niezbędnego minimum, zaś największą wagę przykładamy do tego, żeby wszystko ładnie wyglądało. Wydaje się, że poprawne nakrywanie do stołu stosuje się raczej w restauracji czy też w czasie eleganckich, oficjalnych przyjęć dla celebrytów.
Czy w przeciętnym domu warto znać zasady nakrywania do stołu? Zdecydowanie tak, szczególnie że w każdym domu odbywają się uroczystości i przyjęcia, czy to z okazji świąt czy też rocznic i uroczystości rodzinnych. Warto podkreślić uroczysty nastrój poprzez eleganckie nakrycie stołu zgodne z zasadami savoir vivre. Zasady nakrywania do stołu zostały stworzone nie tyle na pokaz czy ze względów estetycznych, co z przyczyn praktycznych, tak aby wygodnie było sięgać po potrawy czy sztućce oraz aby podawanie do stołu było wygodne bez niebezpieczeństwa rozlania potrawy na strój gościa.
Prawidłowe nakrycie stołu
Nakrywanie do stołu zostało stworzone wiele lat temu. Wieki tradycji wypracowały najbardziej ergonomiczny sposób ustawienia naczyń i sztućców, tak aby był najbardziej wygodny dla biesiadników i tak, aby gospodarz w domu czy kelnerzy w restauracji mogli bez przeszkód podawać potrawy. Dlatego też nie warto go zmieniać. Eksperymenty zostawmy w gestii kucharzy, którzy tworzą wyśmienite i nowatorskie dania. Zaś w dziedzinie nakrywania do stołu warto pozostać przy tradycji.
Zgodnie z zasadami savoir vivre możemy zabrać nakrycie podstawowe i rozszerzone. Nakrycie podstawowe zakład minimalną ilość naczyń i sztućców, zaś nakrycie rozszerzone przewiduje naczynia i sztućce do każdej potrawy. Należy w tym przypadku kierować się zasadą dostosowania rodzaju nakrycia do ilości dań, tak aby na stole nie znalazły się naczynia i sztućce, których nie wykorzystamy i będą zabierały miejsce.
Należy również brać pod uwagę ilość gości i ilość miejsca na stole. Jeśli goście będą nieco stłoczeni, musimy zrezygnować z niektórych elementów i zdecydować się na nakrycie podstawowe.
Prawidłowe nakrycie stołu
Nakrycie stołu - talerze i zastawa stołowa
Zastawa stołowa jest podstawową sprawę na eleganckim przyjęciu. Musi ona być spójna stylistycznie. Obecnie nie każdy jest w stanie pomieścić w mieszkaniu kilka kompletów zastawy stołowej na różne okazje. Dlatego też należy zadbać, aby zastawa była w jednakowym stylu, tak aby naczynia, kieliszki i sztućce, jak również serwis do kawy, pasowały do siebie stylistycznie. Dla przykładu talerze w nowoczesnym kształcie kwadratów czy prostokątów nie będą pasowały do kieliszków czy sztućców w starym stylu.
Nakrywanie do stołu zaczynamy od wyznaczenia miejsc dla poszczególnych gości. Pomiędzy gośćmi powinno być około 40 cm odstępu. Jeśli miejsca jest mało, musimy z niektórych elementów zrezygnować. Miejsce każdego gości wyznacza talerz zwany serwisowym lub podtalerzem, który nie służy do nakładania potraw. Na nim stawiamy talerz obiadowy, zaś na nim głęboki talerz do zupy lub talerz do sałatki. Talerze warto oddzielić serwetką, tak aby nie słychać było pobrzękiwania. W lewym górnym rogu talerza serwisowego stawimy mniejszy talerzyk na chleb i masło.
Jak ustawić szklanki i kieliszki? Typowe nakrycie stołu obejmuje: szklankę na wodę, kieliszek do czerwonego wina i kieliszek do białego wina. Ich poprawne miejsce znajduje się w prawym górnym rogu, tuż obok sztućców deserowych. Mamy tu większą dowolność, jednak zwykle ustawia się je w rzędzie, ukośnie do talerza, zaczynając od szklanki na wodę. Za bardzo eleganckie uchodzi również ułożenie w czworobok. Wszystko zależy od tego, ile i jakie napoje podajemy. Zasada mówi jednak, aby przy nakryciu nie stało więcej jak 4 naczynia.
Ułożenie sztućców
Poprawne ułożenie sztućców to podstawa udanego przyjęcia. Prawidłowe nakrycie stołu to takie, gdzie sięganie po sztućce jest jak najbardziej wygodne. Ilość sztućców powinna być dostosowana do ilości i rodzaju potraw. Widelce do ryb umieszczamy tylko wtedy, gdy w menu są ryby.
Zasady ułożenia sztućców:
- po lewej stronie układamy widelce, które powinny być zrównane do dolnego brzegu talerza serwisowego.
- najbliżej talerza układamy widelec do mięsa, dalej widelec do ryb, zaś najdalej widelec do sałatek,
- po prawej stronie układamy noże i łyżki,
- noże układamy odpowiednio do widelców, czyli najbliżej talerza nóż do mięsa, dalej nóż do ryb i owoców morza, zaś najdalej nóż do sałatek,
- za nożem do sałatek układamy łyżkę do zupy,
- łyżeczkę i widelczyk do ciast układamy nad talerzem, równolegle do brzegu stołu, tak aby widelczyk do ciasta jest bliżej talerza i jest zwrócony w prawo, zaś łyżeczka jest dalej zwrócona w lewo.
Ładnie nakryty stół wymaga także, aby sztućce były odpowiednio ułożone względem siebie:
- dolne krawędzie sztućców muszą układać się w równej linii, wyjątkiem jest łyżka do zupy, jeśli jest krótsza on noża obok układa się ją w pozycji wyśrodkowanej wobec tego noża,
- widelce układamy zębami do góry i brzuszkiem do dołu,
- noże powinny mieć ostrza zwrócone do talerza,
- sztućce powinny być ułożone równolegle wobec siebie w odległości około 1 cm i nie mogą się stykać.
Jeśli często organizujemy przyjęcia z dużą ilością potraw i przystawek, potrzebny będzie bardzo szeroki zestaw sztućców. Jednak pełne zestawy rzadko można znaleźć w handlu. Producenci zadbali jednak o możliwość dokupienia dodatkowych elementów do zestawu.
Ułożenie serwetek
Eleganckie zastawienie stołu wymaga minimum jednej większej serwetki, która służy do położenia na kolanach, aby uchronić ubranie gościa od zabrudzenia. Dobrym zwyczajem jest również druga serwetka ułożona pomiędzy talerzami. Większą serwetkę układamy po prawej stronie od talerza lub na talerzu.
Ten pozornie prosty element stwarza sporo trudności. Przede wszystkim jaka powinna być serwetka? Rekomendowane są serwetki płócienne. Tradycyjne serwetki papierowe, ustawione w uchwycie i ułożone w pawi ogon, uważane są za w złym guście, gdyż przywodzą na myśl serwetki w restauracji dworcowej.
Złożenie serwetki też budzi kontrowersje. Fantazyjne zwijanie serwetek zajmuje sporo czasu, zaś po rozłożeniu serwetka jest pognieciona. Najprostszym rozwiązaniem jest złożenie serwetki w trójkąt lub zwinięcie w rulon, który zajmuje najmniej miejsca na stole. Ładnie nakryty stół dodatkowo zdobią eleganckie obrączki na serwetki.
Zastawienie stołu - dodatki i akcesoria
Niezbędnym dodatkiem do zastawy stołowej, bez którego nie wyobrażamy sobie posiłku, jest solniczka i pieprzniczka. Zastawa stołowa najczęściej nie obejmuje tych elementów, dlatego musimy je osobno dokupić. Ważne jest, aby były w podobnym stylu, pasującym do reszty zastawy. Jeśli na stole jest dużo miejsca można ustawić osobny zestaw solniczki i pieprzniczki przy każdym talerzu. Przyjęte jest również, aby na stole stał jeden zestaw dla wszystkich. Solniczka i pieprzniczka powinny stać blisko siebie.
Jeśli przyjęcie będzie obejmowało dużą ilość gości, dobrym zwyczajem jest wcześniejsze zaplanowanie, kto gdzie usiądzie. Dzięki temu unikniemy zamieszania, gdy goście będą sami wybierać miejsca. Dokładne rozplanowanie miejsc dla gości należy starannie i spokojnie przemyśleć. Unikniemy dzięki temu niezręcznych sytuacji. Niezbędnym elementem będą tabliczki z imionami i nazwiskami, które umieszczamy na talerzu lub nad sztućcami deserowymi.
Ważnym elementem ładnie nakrytego stołu są wszelkiego rodzaju dekoracje. Najczęściej stosuje się dekoracje kwiatowe. Ważną zasadą jest, aby dekoracje kwiatowe były jak najniższe. Najlepiej sprawdzają się dekoracje leżące na stole. Wysokie wazony z kwiatami utrudniają konwersację, jeśli zasłaniają osobę, z którą chcemy porozmawiać. Ponadto wazony i wazoniki stwarzają niebezpieczeństwo przewrócenia ich podczas sięgania po wazy i półmiski.
Wymienione wyżej zasady wymyślono przed wiekami nie tylko dla estetyki stołu, lecz przede wszystkim dla wygody gości i gospodarzy. Dlatego też warto je znać i stosować.