Bielactwo nabyte na twarzy - przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest bielactwo nabyte

Kto może zachorować na vitiligo?

Krótka odpowiedź na to pytanie brzmi – każdy. Vitiligo pojawia się u osób o różnym kolorze skóry, może zaatakować w różnym wieku. Jednak według statystyk dotyczy od 1 do 2% populacji (w niektórych społeczeństwach nieznacznie więcej). Zwykle plamy bielacze pojawiają się u osób przed 20 rokiem życia, a do rozwoju choroby dochodzi przed 40-tką. U dzieci można zdiagnozować pierwsze oznaki zaburzenia i od razu wdrożyć wspomagającą dietę, dobre praktyki chroniące skórę.

Przyczyny choroby nie są do końca znane. Ogólnie łączy się je z zaburzeniami autoimmunologicznymi, chorobami narządów płciowych, innymi zaburzeniami hormonalnymi np. kiedy tarczyca nie działa prawidłowo. Może też towarzyszyć nowotworom i różnym chorobom skóry.

Dobrą wiadomością jest to, że bielactwo nie jest zaraźliwe. Nie licząc możliwości przekazania skłonności genetycznej do tego schorzenia. Chociaż białe plamy na twarzy, a także na rękach mogą utrudniać choremu kontakt z ludźmi, to nie stanowią zagrożenia dla osób, które się z nim stykają.

Objawy choroby bielactwa nabytego

Objawy bielactwa są bardzo charakterystyczne. Bielactwo nabyte charakteryzuje się przede wszystkim plamami bielaczymi na skórze. Ich stan pogarsza się po wystawieniu na słońce. W przeciwieństwie do plam wywołanych nierównomiernym opalaniem. W rzadkich przypadkach dochodzi nie tylko do powstawania plam bielaczych na ciele, ale odbarwione są np. kępki włosów. Te są szczególnie dobrze zauważalne u osób młodych i u dzieci, które poza tym nie powinny jeszcze siwieć.

Do objawów bielactwa należy też bardzo rzadko odbarwienie tęczówki oka. Samo bielactwo nabyte nie jest niebezpieczne. Chory na bielactwo może natomiast doświadczać ostracyzmu społecznego, co prowadzi do niskiej samooceny. Dlatego do leczenia choroby zalicza się czasem również pracę z psychologiem. O leczeniu samych plam bielaczych piszemy w dalszej części artykułu.

Choroby, którym towarzyszy vitiligo

Przyczyny powstawania białych plam, czyli bielactwa nabytego

Jak wspomnieliśmy wcześniej, bielactwo nabyte może oznaczać inne schorzenia. Dlatego koniecznie trzeba przeprowadzić serię badań, które pomogą dotrzeć do przyczyn choroby i poddać chorego na bielactwo odpowiedniemu leczeniu.

Oto choroby, które mogą powodować białe plamy na twarzy i ciele:

• Zaburzenia funkcjonowania tarczycy
• Inne zaburzenia gruczołów (przede wszystkim narządów płciowych)
• Zaburzenia autoimmunologiczne t.j. niedokrwistość złośliwa, łysienie plackowate
• Reakcja na długotrwały lub intensywny stres
• Cukrzyca
• Nowotwory skóry
• Urazy mechaniczne (rzadko)

Istnieje wiele teorii na temat przyczyn pojawiania się bielactwa nabytego. Nie stwierdzono dotąd zaraźliwego wariantu tej choroby. Z doświadczenia wynika jednak, że choroby tarczycy i zaburzenia autoimmunologiczne są jego najczęstszą przyczyną. Każdą z tych chorób należy leczyć niezależnie. Bielactwo nie cofa się niestety samo po leczeniu lub załagodzeniu innych zaburzeń.

Rodzaje bielactwa

Chociaż istnieje kilka teorii na temat przyczyn vitiligo, to same rodzaje choroby da się łatwo wyodrębnić. Najczęściej spotykana odmiana to bielactwo nabyte uogólnione. U chorego na bielactwo uogólnione białe plamy pojawiają się po obu stronach ciała. Na przykład na twarzy wokół oczu i ust lub na obu dłoniach wokół palców i na nadgarstkach.

W przypadku bielactwa nabytego segmentowego odbarwione zostają tylko niektóre fragmenty skóry np. twarz, ręce, plecy. Często chory traci pigment włosów, rzęs i brwi. Dotyczy to aż połowy przypadków tej odmiany bielactwa.

Bardzo rzadko pojawia się bielactwo nabyte całkowite. Do objawów należy utrata pigmentu niemal na całym ciele.

Zwykle pierwsza faza odbarwienia skóry u dzieci dotyczy niewielkich połaci ciała. Z wiekiem mogą się one powiększać i zajmować coraz większy obszar ciała. Dużo zależy od tego, jaka jest przyczyna i czy podjęto odpowiednio wcześnie skuteczne środki zapobiegawcze. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o białych plamach na skórze.

Bielactwo nabyte na twarzy - leczenie i zapobieganie - jak radzić sobie z bielactwem

Bielactwo nabyte uważa się za chorobę nieuleczalną, chociaż zdania są podzielone. Z pewnością jest bardzo trudna do wyleczenia. Nie istnieją uniwersalne leki na tę dolegliwość. Jeżeli jest ona chorobą towarzyszącą innym zaburzeniom, to trzeba równolegle podjąć leczenie podstawowych przyczyn. W przypadku schorzeń tarczycy czy narządów płciowych konieczne jest wyrównanie w pierwszej kolejności zaburzeń hormonalnych. Poza tym stosuje się:

• Środki bezpośrednio na skórę. Do skutecznych leków zalicza się glikokortykosteroidy. Ich wadą są możliwe skutki uboczne oraz nawrót choroby po zaprzestaniu stosowania. Mniej inwazyjne są tzw. immunosupresyjne inhibitory kalcyneuryny, używane też np. przy atopowym zapaleniu skóry. Coraz większe zainteresowanie wzbudzają również pochodne witaminy D3.
• Naświetlania promieniami UVA z użyciem leku psoralen – jest to metoda, która powoduje całkowite odzyskanie pigmentu u około 30% osób. Chociaż leczenie należy do bardziej skutecznych, to najpoważniejszym skutkiem ubocznym jest ryzyko pojawienia się nowotworów skóry.
• Fitoterapia, czyli leczenie ziołami. Stosuje się różne zioła wspomagające wytwarzanie pigmentu, likwidujące stany zapalne i zawierające przeciwutleniacze. Do skutecznych leków ziołowych na bielactwo zalicza się miłorząb japoński, rumianek, dziurawiec i krwawnik. Ostatnio coraz większą popularność zdobywa też babchi – roślina stosowana w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej m.in. na trąd i łuszczycę.