Jak oczyścić zatoki nosowe krok po kroku - najlepsze domowe sposoby

Jakie są przyczyny i objawy zapchanych zatok?

Przyczyny zatykania się zatok

Istnieje kilka przyczyn zapchania zatok nosowych i nieżytu nosa. Należą do nich:

• Alergia – może to być dolegliwość okresowa, związana z wydzielaniem pyłków przez pewne gatunki roślin, albo całoroczna, wynikająca z obecności kurzu, pyłu różnego pochodzenia czy sierści zwierząt. W tym przypadku chodzi nie tylko o to, żeby odblokować nos, ale też zlikwidować przyczynę zatkania. Zanim rozpocznie się oczyszczanie zatok warto zacząć od usunięcia alergenu (wyczyszczenia kurzu, unikania kontaktu ze zwierzętami uczulającymi) lub zażycia leków przeciwalergicznych w przypadku wiosennego pylenia.
• Zaburzenia w czynności rzęsek – błona śluzowa nosa i zatok jest pokryta drobnymi rzęskami, które w normalnych warunkach powinny chronić nos przed zatkaniem. Niestety, nie zawsze działają prawidłowo, w wyniku czego możemy mieć zapchane zatoki.
• Zaburzenia odporności i zakażenia – katar, czyli nieżyt nosa pojawia się często jako reakcja na atak wirusów. Wydzielanie śluzu przez błony śluzowe nosa jest normalnym mechanizmem obronnym. W ten sposób organizm potrafi oczyścić nos z nieproszonych gości. Jednak osłabiona odporność może prowadzić do tego, że walka z wirusami przedłuża się, a po pewnym czasie dołączają bakterie.
• Obrzęk lub zwężenie przegrody nosowej – w niektórych przypadkach zatkanie zatok ma przyczynę mechaniczną. Obrzęk może być wywołany przez wiele czynników, np. reakcja na pewne środki chemiczne czy na mechaniczne naruszenie tej części ciała. W takim przypadku to lekarz powinien zdecydować, jak odetkać zatoki.
• Powstawanie polipów – powstają w wyniku częstych stanów zapalnych w obrębie błony śluzowej lub zatok. Usunięcie polipów w niektórych przypadkach może być możliwe tylko przy użyciu metod operacyjnych. Sprawdź także ten artykuł z domowymi sposobami na zatoki.

W zależności od ustalonych przyczyn, leczenie nieżytu przebiega różnie. W niektórych przypadkach udrożnić zatoki można tylko przez korekcję przegrody. W innych oczyszczanie zatok wymaga ingerencji lekarza i nie da się go przeprowadzić domowym sposobem.

Jak rozpoznać zapchane zatoki?

Rozpoznanie zapchanych zatok, szczególnie u dzieci, jest bardzo ważne. Dzięki rozpoznaniu przyczyny można zdecydować, jak oczyścić zatoki nosowe, żeby było to najbardziej skuteczne. Najbardziej znanym i oczywistym objawem może być katar. Do tego dochodzi obrzęk w okolicach nosa i oczu, charakterystyczne mówienie „przez nos” albo całkowita lub częściowa utrata powonienia.

Charakterystyczne dla zatkanych zatok są też bóle głowy w pobliżu zatok (zwłaszcza w dolnej części czoła i gałek ocznych).

Jak odblokować zatoki?

Domowym sposobem!

W domu mamy wiele prostych narzędzi do oczyszczania zatok. Przede wszystkim można spróbować zastosować inhalację. Ta metoda, znana już naszym prababkom, pomaga ogrzać i rozrzedzić wydzielinę zalegającą w zatokach, dzięki czemu łatwiej jest ją usunąć. Oprócz pary wodnej, która dostaje się do nosa i upłynnia wydzielinę, można wspomóc się olejkami eterycznymi. Szczególnie polecane w takiej sytuacji są olejki zawierające mentol.

Inna, łatwa do zastosowania metoda, to rozgrzanie zatok, przez co zalegający śluz staje się rzadszy i łatwiej wydostaje się na zewnątrz. Metodę rozgrzewania podgrzaną solą, chociaż jest domowym sposobem, nie wymagającym żadnej dodatkowej aparatury czy specjalistycznych preparatów, zalecają również lekarze specjaliści. Zwykłą sól kuchenną wysypujemy na patelnię lub do garnka, podgrzewamy na ogniu, a następnie zsypujemy do szmatki. Szmatkę zawijamy i rozgrzewacz gotowy.

Do tego samego zabiegu można zastosować termofor albo plastikową butelkę z ciepłą wodą. Trzeba jednak pamiętać, że sól dłużej trzyma ciepło niż ciecz w plastikowej butelce, a długotrwałe ogrzewanie daje lepsze efekty niż krótkotrwałe. A może zainteresuje cię także ten artykuł z domowymi sposobami na katar?

Przy użyciu preparatów z apteki

W aptekach dostępne są preparaty i sprzęt służące do płukania zatok.  Dzięki nim nawet uporczywie zalegająca wydzielina może się wydostać na zewnątrz. Płukanie może też pomóc w pozbyciu się bakterii, zakrzepów i drobnych polipów, blokujących swobodne oddychanie.

Do płukania najczęściej stosuje się sól fizjologiczną. Instrukcja dotycząca proporcji proszku i wody znajduje się zwykle na opakowaniu. Jeżeli mamy wątpliwości to w aptece, można zapytać o to jak oczyścić zatoki nosowe przy pomocy tych preparatów. Od pracowników apteki dowiemy się też dokładniej, które preparaty pozwolą szybciej i bezpieczniej udrożnić zatoki.

Jedną z popularnie stosowanych metod jest użycie gumowej gruszki. Dzięki elastyczności opakowania możemy kontrolować intensywność i częstotliwość aplikacji roztworu wodnego. Jednak dziś chętniej stosuje się specjalnie butelki. Dzięki szczelności i zastosowaniu rurki doprowadzającej wodę bezpośrednio do nosa, pozwalają one łatwiej zachować czystość i aseptyczność niż staromodne gruszki, a udrożnienie jest przeprowadzane łagodniej. Dzięki aseptyczności nie ma obawy, że próbując oczyścić nos wprowadzimy nowe zakażenie.

Innym sposobem, żeby odblokować zatoki, są preparaty w sprayu. Taki preparat w gotowym opakowaniu aplikuje się bezpośrednio do nosa. Ich zaletą jest to, że nie musimy nic przygotowywać, dostajemy do ręki gotowe urządzenie do oczyszczania zatok. Największą wadą takiego udrożniania jest fakt, że jest ono płytkie i w przypadku poważniejszego zapchania może prowadzić do zatrzymania wydzieliny w zatokach zamiast jej wydalenia.

Jeżeli domowe sposoby nie wystarczą...

W większości przypadków można udrożnić zatoki przy użyciu środków, jakie mamy pod ręką. Ewentualnie preparatów z apteki. Może się jednak okazać, że niezbędny będzie zabieg przeprowadzony przez lekarza.

Zabiegi przeprowadza się głównie w przypadku przewlekłego stanu zapalnego, anomalii lub uszkodzeń jamy nosowej, uniemożliwiających swobodne wydalanie wydzieliny, albo w przypadku uporczywych polipów. Tylko lekarz może oczyścić nos z takich polipów.

Konieczne może być też wezwanie lekarza, jeżeli nie tylko chcemy udrożnić zatoki, ale pozbyć się bakterii. W takim przypadku nie obejdzie się bez antybiotyków. Zwłaszcza jeżeli zakażenie rozprzestrzeniło się na cały organizm.