Dlaczego mleko do kawy?

Kawa ze spienionym mlekiem – trochę historii

Kiedy kawa zaczęła zyskiwać popularność w Europie wydawała się zbyt gorzka i zbyt mocna. Trzeba było ją złagodzić. Wymyślono kawę z mlekiem. Podobno pierwszym Europejczykiem, który dodawał mleko do kawy był siedemnastowieczny ambasador holenderski w Chinach – Johan Nieuhof. W następnym stuleciu zalecano dodawanie mleka do kawy, ale jeszcze nie było znane ubijanie mleka.

W XVIII wieku wiedeńska arystokracja zaczęła pić kawę z bitą śmietaną. Tradycja spieniania mleka do kaw takich jak cappuccino została ustalona na dobre dopiero w XX wieku. W 1901 roku pojawił się pierwszy patent na ekspres do kawy, oczywiście nikt nie dodawał jeszcze spienionego mleka. Kiedy ekspresy rozpowszechniły się po II wojnie światowej kafeterie zaczęły przyrządzać kawę w ekspresie, a zwykłe mleko lub spienioną śmietankę zastąpiło spienione mleko. Pojawił się też ekspres do kawy z mlekiem, który ułatwiał i przyspieszał przygotowanie napoju.

Dziś szeroko rozpowszechniona jest przede wszystkim cappuccino, kawa, która dała początek zwyczajowi spieniania mleka. Pojawiły się też inne rodzaje kaw wykorzystujące spieniacz do mleka. By wymienić tylko najpopularniejsze: latte, galao czy macchiato. Podaje się je nie tylko w restauracjach i kawiarniach, ale coraz częściej przygotowuje domowym sposobem do śniadania.

Piana z mleka a smak kawy

Jak wspomnieliśmy, zwyczaj dodawania mleka do kawy wynikał z ogólnej niechęci Europejczyków do zbyt ostrych napojów. Słynna kawa po turecku, parzona na ogniu i słodzona cukrem wydawała się wielu mieszkańcom Europy nie do przełknięcia. I rzeczywiście. Mleko zmienia smak kawy. Jednak piana z mleka dodaje kolejny wymiar smakowy do tego napoju.

Od kiedy kawosze nauczyli się jak spienić mleko, zrozumieli, że jest to o wiele delikatniejszy dodatek niż bita śmietana, a jednocześnie dużo bardziej subtelny niż zwykłe mleko. Delikatna pianka sprawia, że niemal nie czujemy goryczy czarnego napoju. Niestety nie każdy umie spienić mleko domowym sposobem. Zwłaszcza kiedy ma tego dokonać ręcznie. Dysza nie jest tanim sprzętem, a tym bardziej ekspres z dyszą. Nie przywykliśmy też jeszcze do trzymania w domu spieniaczy ręcznych. Dlatego kawa ze spienionym mlekiem raczej jest przysmakiem dostępnym w lokalach gastronomicznych.

Jak się okazuje spienianie mleka w domu wcale nie musi być trudne ani kosztowne. W dalszej części tekstu dowiecie się jak spienić mleko używając domowych narzędzi, takich jak trzepaczka, blender czy mikser, a nawet zwykły słoik. Ponieważ chodzi o uzyskanie specyficznej konsystencji, trzeba to robić zgodnie z pewnymi wskazówkami. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak zrobić kawę mrożoną w domu.

Jak spienić mleko

Spienianie mleka ręcznie

Zacznijmy od sytuacji, w której nie masz żadnego innego sprzętu, ale dysponujesz mikrofalówką i słoikiem. Czasami w biurach pracownicy mają ekspres do kawy z mlekiem, ale raczej w zamożniejszych, większych firmach. W mniejszych kawę rozpuszczalną zaparza się wodą z czajnika elektrycznego. Ta metoda jak spienić mleko przyda się zatem również w pracy. Wszędzie tam gdzie jest dostęp do mikrofali, ale raczej nie do spieniacza. Jest to też doskonały sposób na spienianie mleka w domu. Oto jak to zrobić: zimne mleko wlewamy do połowy słoika. Zakręcamy i zaczynamy energicznie wstrząsać. Czynność powinna trwać kilkadziesiąt sekund. Kiedy mleko zamieni się w pianę z mikrobąbelkami, to odkręcamy słoik i wkładamy go do mikrofalówki na kilkanaście sekund (ustawienia standardowego podgrzewania).

Inny sposób na ubijanie mleka ręcznie, to użycie trzepaczki. Tutaj potrzeba będzie trochę siły, gdyż ruchy trzeba wykonywać bardzo szybko, naśladując elektryczny spieniacz do mleka. Jeśli macie wybór, to lepiej wybrać niewielką trzepaczkę, zakończoną typową sprężynkową końcówką. Zanim zaczniemy ubijanie mleka trzeba je podgrzać (ale nie gotować – optymalna temperatura to 60-65 stopni).

Niezależnie od sposobu ubijania mleko na pianę powinno być dość tłuste. Dzięki zawartości tłuszczu będzie podatniejsze na ubijanie. Piana z tłustego mleka będzie też trwalsza i bardziej puszysta. W wariancie roślinnym możecie spróbować z mlekiem sojowym.

Ubijanie mleka domowym sposobem z użyciem sprzętu

Chociaż dysza nie jest potrzebna, kiedy mamy pod ręką słoik lub trzepaczkę, to ubijanie za pomocą elektrycznych narzędzi jest szybsze i mniej męczące. Wystarczy dostęp do blendera lub miksera. Mleko ubijane w blenderze lub ręcznie, za pomocą miksera, powinno być podgrzane i tłuste. Dobre na pianę jest mleko skondensowane. W blenderze miksujemy mleko na wolnych obrotach przez kilkadziesiąt sekund.

Również podgrzane i tłuste mleko najlepiej się pieni za pomocą ręcznego miksera. Mikser doskonale nadaje się też do ubijania bez spieniacza, kiedy robimy kawę dla wielu osób. Po prostu bierzemy tyle mleka, ile jest potrzebne na kilka porcji i spieniamy na lekkich obrotach.

Kobieta pijąca kawę z pianką z filiżanki oraz porady, jak spienić mleko domowymi sposobami
Spienianie mleka w domu, czyli porady, jak spienić mleko bez spieniacza

Istnieje też narzędzie do spieniania, które nazywa się french press albo prasa francuska. Jest to niewielki pojemnik, do którego wlewamy ciepłe (również ok. 60 stopni) mleko i ubijamy ruchami przypominającymi pompowanie ręczną pompką. Działa praktycznie tak szybko jak dysza, ale jest cicha i nie zużywa prądu. Piana z mleka spienionego taką prasą jest puszysta i doskonale nadaje się do kawy rozpuszczalnej i tej robionej w ekspresie.

Jak widać istnieje co najmniej kilka urządzeń działających jak spieniacz do mleka. Wystarczy tylko znać tajniki dobrego ubijania, a przyrządzimy pyszną kawę zawsze i wszędzie.

Pomysły na kawę ze spienionym mlekiem

Skoro wiecie już jak poradzić sobie bez spieniacza, to warto dodać kilka pomysłów na wykorzystanie piany. Spienianie mleka w domu ma tę zaletę, że można wymyślać również własne warianty kawy. Przygotowana w ekspresie zawsze smakuje lepiej, ale właściwie wszystkie podane tu pomysły nadają się do wykorzystania przy kawie rozpuszczalnej.

Oto najpopularniejsze rodzaje kawy ze spienionym mlekiem:

Cappuccino – tradycyjny dodatek do włoskiego śniadania. Najlepiej kiedy ręcznie spienione mleko dodamy do zaparzonej mielonej kawy z ekspresu. Wówczas będzie miała niepowtarzalny smak.

Latte macchiato – kawa ze spienionym mlekiem, w której po spienieniu dolewamy niewielką ilość espresso do wysokiej szklanki wypełnionej mlekiem. Nie potrzeba tu dodatkowego sprzętu tylko precyzji i umiejętności. Domowym sposobem można przygotować profesjonalną latte, gdzie kawa zatrzymuje się między dolną warstwą niespienionego mleka i pianką.

Galao – jeżeli zamiast słodkich kaw włoskich wolicie coś bardziej pikantnego, to połączcie mocną espresso z dużą ilością spienionego mleka i dodajcie cynamon (ewentualnie inne przyprawy korzenne).

Jak widać ekspres do kawy z mlekiem nie jest niezbędny, żeby przyrządzić doskonały, czarny napój. Skoro wiecie już, jak to zrobić, wypróbujcie nowe umiejętności w praktyce. Powodzenia!

ikona podziel się Przekaż dalej