Jak ugotować kalafior? Wyjaśniamy, jak długo go gotować

Gotowany kalafior w kuchni polskiej

Kalafior w tradycji kulinarnej - gotowany czy surowy

Kalafior jest jednym z ulubionych i popularnych warzyw na polskich stołach. Najczęściej jadamy go w postaci ugotowanej. Mało kto wie, że kalafior można jeść na surowo. Chrupiący, surowy kalafior świetnie nadaje się do sałatek ze świeżych warzyw. Jednak najsmaczniejszy jest gotowany. Gotowanie kalafiora jest łatwe i uda się nawet osobom początkującym w kuchni.

Kalafior jest rośliną jednoroczną z rodziny kapustowatych. Mało kto wie, że ta część, którą jemy, jest nierozwiniętym kwiatem rośliny. Róża kalafiora składa się z pędów kwiatowych, które z czasem rozluźniają się i wydają na obwodzie płodne kwiaty.

Co ciekawe, wszystkie warzywa kapustne pochodzą od jednej, niepozornej rośliny brassica oleracea, która występuje w regionie Morza Śródziemnego. Drogą zabiegów rolniczych nasi przodkowie wyhodowali z niej jarmuż, który jest pierwszym udomowionym warzywem kapustnym, jadanym już w starożytności. Dopiero w średniowieczu wyhodowano takie warzywa, jak różne odmiany kapusty, kalarepa czy brokuł. Mało kto wie, że kalafior został wyhodowany najpóźniej z odmian brokuła.

Do Polski kalafior trafił w XVI wieku. Prawdopodobnie sprowadziła go królowa Bona, która znana była z przedsiębiorczości. Nie jest to jednak pewne. Być może warzywo to wypatrzyli we Włoszech liczni studenci, którzy w owych czasach często wyjeżdżali do Włoch na studia. Nazwa kalafiora pochodzi od włoskiego caulo-fiore, czyli kapuściany kwiat. Co ciekawe, w Polsce zupełnie nie znaliśmy wcześniej wyhodowanych brokułów, które pojawiły się w polskich sklepach dopiero w XXI wieku. Obecnie, oprócz dobrze znanego białego kalafiora, na rynku pojawiają się coraz nowsze odmiany, jak brokuło-kalafior czy też kalafiory żółte lub fioletowe.

Czy kalafior jest zdrowy i czy warto go jeść

Klimat w Polsce sprzyja uprawie warzyw kapustnych, dlatego też są one tak popularne na polskich stołach. Warzywa te są nie tylko smaczne, lecz także zdrowe. Jadamy je głównie ze względu na zawartość witaminy C, błonnika i związków siarki.

Kalafior jest szczególnie cenny w witaminy z grupy B i witaminę A, C, E i K. Posiada on także bogactwo składników mineralnych. Warzywo to nie uczula, dlatego też z powodzeniem może on znaleźć się w diecie osób cierpiących na alergie. Jest to również bardzo cenne warzywo dla odchudzających się, gdyż jest niskokaloryczne. Zawiera dużo błonnika, który usprawnia pracę układu pokarmowego, zapobiega zaparciom. Wspiera też pracę układu odpornościowego, obniża ciśnienie krwi i pomaga zmniejszyć poziom złego cholesterolu.

Cenny sulforafan zawarty w kalafiorze jest silnym antyoksydantem, który pomaga zapobiegać rozwojowi niektórych nowotworów. Sulforafan właściwości przeciwutleniające, przyczynia się do detoksu organizmu i działa przeciwbakteryjnie. Najwięcej jest go w brokule. Proces powstawania sulforafanu zachodzi lepiej, jeśli warzywa się rozdrobnione. Antyoksydant ten ulega degradacji w podwyższonej temperaturze. Daltego też warto jeść kalafiory na surowo lub gotować je na parze, zaś w wodzie jak najkrócej. Kalafior wspiera dobrą pamięć. Spożycie kalafiorów jest również ważne dla osób cierpiących na osteoporozę, gdyż zawiera dużo witaminy K.

Gotowany kalafior - wykorzystanie w kuchni

Kupując kalafior należy zwrócić uwagę na twardą, zbitą główkę bez przebarwień. Można go przechowywać w lodówce około tygodnia.

Na rynku możemy znaleźć kilka odmian kalafiora:

• kalafior biały, najbardziej popularny, również posiada wiele odmian uprawnych, które nie różnią się smakiem, kolorem i sposobem przyrządzania,
• kalafior żółty lub pomarańczowy, rzadko spotykany, różni się tylko kolorem,
• zielony kalafior romanesco ma spiczaste różyczki i nieco różni się smakiem, przypomina brokuła,
• kalafior fioletowy, w smaku jest nieco pikantny.

Kalafior nadaje się do spożycia na surowo. Jest dość twardy, ale przyjemnie chrupiący, dlatego też dobrze nadaje się do sałatek. Jednak podstawą spożycia tego warzywa w kuchni polskiej jest kalafior gotowany w wodzie lub na parze. Można go również piec, dusić, smażyć i podawać w cieście.

Zastosowanie kalafiora w daniach kuchni polskiej tradycyjnej i nowoczesnej:

• gotowany kalafior z zasmażką z bułki tartej lub polany stopionym masłem,
• zupa kalafiorowa, z kawałkami kalafiora lub zupa krem,
• zupa jarzynowa z kalafiorem,
• kalafior pieczony w całości,
• kalafior w cieście,
• kotlety z kalafiora,
• placki z kalafiora,
• dodatek do dań warzywnych, jak risotto, kaszotto, spaghetti itd,
• kalafior zapiekany,
• curry z kalafiorem,
• puree z kalafiora,
• zapiekanka z kalafiorem.

W klasycznej kuchni polskiej gotowany kalafior znajduje zastosowanie głownie jako jarzyna do drugiego dania i dodatek do zup. Wraz z popularnością diety wegetariańskiej i przepisów fit znaleziono nowe zastosowania dla kalafiora, jak wszelkiego rodzaju dania z gotowanymi warzywami. Kalafior, gotowany w postaci zmielonej lub rozgniecionej widelcem, doskonale nadaje się do robienia wegetariańskich i wegańskich kotletów i placków. Sprawdź także: Jak zrobić zasmażkę? 5 sprawdzonych przepisów, z których się uda.

Gotowanie kalafiora - w całości, w zupie, w wodzie, na parze

Jak ugotować kalafior w wodzie lub na parze prawidłowo - ile czasu

Najbardziej klasyczną potrawą z kalafiora w kuchni polskiej, jest kalafior gotowany w całości i podawany jako dodatek do drugiego dania. Do ugotowanego kalafiora robimy klasyczną zasmażkę, lecz zamiast mąki używamy bułki tartej. Tak ugotowany kalafior jest daniem bardzo sycącym, dlatego też idealnie sprawdzi się jako samodzielne danie dla osób odchudzających się. Zamiast kalorycznej zasmażki możemy polać kalafiora stopionym masłem lub oliwą z oliwek i posypać ziołami.

Również kalafior do kotletów i placków wege, do zapiekanek, do puree, musimy najpierw ugotować. Dobrze ugotowany kalafior będzie smaczny i nie rozpadnie się. Najdłużej gotujemy kalafiora w całości i jako jarzynę do obiadu lub jako samodzielne danie.

Jak i ile czasu gotujemy kalafior:

• 5 minut obgotowujemy kalafiora do smażenia lub pieczenia,
• 10 minut gotujemy kalafiora do dań curry, do smażenia w cieście,
• 15 minut gotujemy kalafiora do zapiekanki,
• 10 - 20 minut gotujemy różyczki kalafiora na jarzynę do obiadu, w zależności od tego czy lubimy bardziej czy mniej miękki.

Kalafiora nie gotujemy pod przykryciem. Aby prawidłowo ugotować kalafior należy włożyć do go gotującej się, osolonej wody. Kalafior gotujemy do miękkości. Sprawdzamy widelcem, czy jest już odpowiednio miękki. Kalafior w całości umieszczamy w dużym garnku i gotujemy około 15 - 20 minut. Kalafior podzielony na różyczki gotujemy nieco krócej, czyli 10 - 15 minut. Garnek elektryczny do gotowania na parze nastawiamy na 20 minut.

Jeśli wolimy kalafior lekko chrupki, gotujemy odpowiednio krócej. Podobnie do dań typu curry, do zapiekanek i do duszenia kalafior gotujemy krócej, gdyż będzie on poddawany dalszej obróbce cieplnej.

Ile czasu należy prawidłowo piec, dusić lub smażyć kalafiora

Do pieczenia lub smażenia kalafior należy wstępnie obgotować w wodzie. Obgotowujemy około 5 minut. Do pieczenia kalafior dzielimy na różyczki i rozkładamy na blasze. Polewamy oliwą i posypujemy przyprawami. Następnie pieczemy w temperaturze 200 stopni przez 30 minut.

Kalafior duszony nie wymaga uprzedniego obgotowania. Najlepiej podzielić kalafior na różyczki, dodać masło i przyprawy, a następnie dusić przez 15 minut. Kalafior dusimy pod przykryciem. Jeśli przygotowujemy duszone warzywa, kalafior należy dodać na końcu, 10 - 15 minut przed końcem duszenia.

Smażenie uchodzi za niezdrowy sposób przygotowania potraw. Jednak czasami można sobie pozwolić na pyszny, smażony kalafior. Przed smażeniem należy kalafior podzielić na różyczki, a jeszcze lepiej pokroić na plastry, a następnie obgotować 5 minut w wodzie. Kalafior można usmażyć:

• saute w przyprawach,
• w jajku,
• w bułce tartej,
• w panierce,
• w cieście naleśnikowym,
• po chińsku.