Ciasto drożdżowe i idealna kruszonka

Idealna kruszonka – jaka powinna być

Kruszonka na placek, to ta klasyczna, którą posypywano niedzielne ciasto. Była słodka, krucha i doskonale dopełniała smak ciasta drożdżowego. Idealna kruszonka to taka, która jest doskonała jako dodatek, ale chętnie zjemy ją też bez niczego. Jak ją zrobić?

Do klasycznej kruszonki nie potrzeba wielu składników, ale ważne są proporcje. Żeby ciasto było zarazem kruche i nie za twarde. Sekret tkwi też w czasie i temperaturze pieczenia. Na szczęście podobny efekt można uzyskać stosując różne składniki. Jeżeli nie mamy masła można skorzystać z margaryny. To też dobra opcja dla wegan. Zamiast mąki można zastosować np. owsiankę.

Ważne, żeby kruszonka do ciasta była słodka, ale nie powinna być mdła. Najlepiej zagnieść ciasto z pudrem. Chociaż niektóre gospodynie wolą cukier drobnoziarnisty. W przepisach alternatywnych można też zastosować inne substancje słodzące, w zależności od tego jakiego efektu oczekujemy. Jedno jest pewne – od idealnej kruszonki trudno odpędzić wszelkich łakomczuchów. I o to chodzi. Ma smakować.

Przepis podstawowy na kruszonę

Jeżeli gustujesz w tradycyjnej kuchni, to przepis na kruszonkę jest banalnie prosty. Wystarczy masło, mąka i cukier. A oto szczegóły przepisu podstawowego (starcza na placek na średniej blasze):

  • 200 g mąki pszennej (typ 500 powinien być optymalny)
  • 100 g/pół paczki masła (staraj się używać masła z 82% tłuszczu, inaczej może być zbyt wodniste)
  • 100 g cukru (najlepiej wyjdzie z pudrem)

Masło powinno mieć temperaturę pokojową. Najlepiej posiekać je na kawałki. Wsyp wszystko do miski lub innego głębokiego naczynia. Wymieszaj składniki ręcznie. Charakterystyką idealnej kruszonki jest to, że ciasto jest zwarte. Jeżeli z jakichś powodów będzie za sypkie, to dodaj masła. Wstaw do lodówki na pół godziny. Następnie rozkrusz na cieście drożdżowym albo na blasze (ciasto powinno być już gotowe na blasze do ostatecznego wyrośnięcia przed upieczeniem). Piecz około 20 minut w temperaturze 190 stopni C.

Jak łatwo zauważyć w podstawowym przepisie trzymamy się proporcji 2:1:1. Warto to wiedzieć, jeżeli zamierzasz na przykład zrobić dwa razy większe ciasto. I to by było na tyle, jeżeli chodzi o idealną kruszonkę z tradycyjnej kuchni. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ciastach.

Kruszonka do ciasta na różne sposoby

Kruszonka bez masła

Kruszonka bez masła nie musi mieć charakterystycznego „maślanego” smaku, można skorzystać z margaryny. Dobrze, żeby była to margaryna przeznaczona specjalnie do wypieków. Używając margaryny korzystamy z podstawowego przepisu na kruszonkę i w miejsce masła dodajemy margarynę. Warto pamiętać, że kostka margaryny jest nieco większa, więc 100 gram, to nie będzie pół, a mniej więcej 1/3 paczki. Alternatywnym sposobem na kruszonkę bez masła jest zastosowanie oleju. Oto jak zrobić kruszonkę z olejem krok po kroku:

  • 200 g mąki pszennej (typ 500)
  • 200 g cukru
  • 175 ml oleju (1/2 szklanki)

Mieszamy wszystkie składniki. Nie chłodzimy. Bez masła nie potrzebuje dodatkowego chłodzenia, żeby nabrać odpowiedniej konsystencji. Jeżeli będzie zbyt sucha można dodać więcej oleju. Zamiast z cukrem krystalicznym można zrobić z pudrem. Niektórzy nawet preferują brązowy trzcinowy. Przygotowaną w ten sposób kruszonkę sypiemy na placek. Odstawiamy do wyrośnięcia (jak w przepisie z kruszonką z masła i z margaryny). Pieczemy 15-20 minut w temperaturze 190 stopni. Jak pewnie zauważyliście nastąpiła mała zmiana proporcji. Używając oleju zamiast 2:1:1 stosujemy proporcje 2:2:1, gdzie jedynce odpowiada ilość dodanego oleju (w przeliczeniu na szklanki – pół szklanki oleju na szklankę mąki).

Idealna kruszona do ciasta surowa na jabłeczniku, a także porady, jak zrobić kruszonkę
Najlepszy przepis przepis na kruszonkę, czyli jak zrobić kruszonkę do ciasta

Kruszonka bez mąki

Innym sposobem na kruszonkę do ciasta jest zrobienie jej bez mąki. Tutaj najlepszą alternatywą jest owsianka. Kruszonka z owsianki ma charakterystyczny smak i nieco inną konsystencję. Doskonale nadaje się nie tylko do ciasta drożdżowego, ale też do deserów owocowych np. na tartę. Do tego przepisu na kruszonkę będziemy potrzebować nieco więcej składników:

  • 100 g płatków owsianych (około 10 łyżek)
  • 2 łyżki oleju kokosowego
  • 1 łyżka miodu
  • 1 łyżeczka wiórków kokosowych

Składniki wkładamy do blendera i miksujemy. Następnie przekładamy na ciasto lub owoce i wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni. Ten rodzaj kruszonki przypieka się nieco szybciej. Dobrze jest łączyć ją z ciastami i deserami, które nie wymagają długiego pieczenia. Optymalny czas pieczenia to 7-10 minut. Ponieważ przepis nie jest wegański, to zamiast oleju kokosowego możecie dodać masła klarowanego w takich samych ilościach. Ważne, żeby był bez mąki.

Kruszonka do ciasta bez glutenu

Wadą płatków owsianych jest to, że mogą zawierać gluten. Co prawda można kupić ze specjalnej półki płatki bez śladów glutenu, ale łatwiej wybrać pewniaki bezglutenowe. Na rynku dostępne są mąki bezglutenowe. Te z pewnością spełniają swoją rolę, ale ilość składników t.j. guma guar czy regulatory kwasowości mogą niektórych przerażać. Kruszonkę do ciasta bezglutenowego lub zapiekanych owoców można zrobić z mąki kukurydzianej lub gryczanej. Warto dodać do niej wiórków kokosowych i mielonych migdałów. Dzięki temu będzie miała lepszy smak i będzie bardziej krucha.

Poniżej podajemy dokładny przepis jak zrobić kruszonkę bezglutenową:

  • 100 g mąki gryczanej lub kukurydzianej
  • 100 g zmielonych migdałów
  • 150 g wiórek kokosowych
  • 100 g (pół kostki) masła

Składniki mieszamy i rozcieramy ręcznie do uzyskania zwartej, ale kruszącej się masy. Posypujemy nią ciasto lub owoce. Pieczemy około 25 minut w temperaturze 180 stopni.

Ponieważ dieta bezglutenowa jest specyficzna i wypieki przygotowuje się inaczej niż z mąki pszennej lub żytniej, to nie podajemy dokładnych danych odnośnie ciasta. Z pewnością każdy kto sam jest uczulony na gluten lub ma taką osobę w rodzinie wie, jak piec bezpieczne ciasta bezglutenowe.

ikona podziel się Przekaż dalej