Oparzenie wrzątkiem - co robić? Pierwsza pomoc, łagodzenie, leczenie

Oparzenia skóry – przyczyny i rozpoznanie

Różne stopnie oparzenia

Oparzenia skóry dzieli się zwykle ze względu na stopień jej uszkodzenia. Nasza reakcja będzie zależała od tego, jak poważne jest oparzenie. Zwykle oparzenia wodą nie są bardzo poważne, ale warto wiedzieć jak je zaklasyfikować.

Podstawowe rozróżnienie rodzajów oparzeń

Stopień oparzenia	Objawy	Podstawowe leczenie
I	Zaczerwienienie skóry, obrzęk, pieczenie.	Trwa kilka dni. Przechodzi po złuszczeniu uszkodzonego naskórka. Wystarczy chłodzenie oparzonego miejsca strumieniem chłodnej wody lub zimnymi okładami, ochrona przed słońcem, niewystawianie na działanie ekstremalnych temperatur. Warto ochronić miejsce opatrunkiem gazowym. W leczeniu pomaga maść nagietkowa, przemywanie naparem z nagietka lub rumianku, żel aloesowy.
II	Podobne jak przy oparzeniach I stopnia. Dodatkowo tworzą bąble po oparzeniu wypełnione płynem surowiczym.	Leczenie trwa około 2 tygodni. Mogą zostać nieznaczne blizny. Nie należy przekuwać pęcherzy. Poza tym, jeśli oparzenie nie obejmuje więcej niż 10% skóry, stosujemy podobne metody jak w oparzeniach I stopnia. W razie bardziej rozległego oparzenia należy skontaktować się z lekarzem.
III	Uszkodzenie skóry na całej głębokości może dojść nawet do kości. Zaburzenie czucia. Powstawanie ran i strupów martwiczych (białoszare lub żółte).	Wymaga hospitalizacji, konieczna może być operacja przeszczepu skóry. Długość leczenia zależy od rozległości i głębokości oparzenia. Pozostawia blizny.
IV	(zamieszczamy to tylko informacyjnie, tego typu oparzenia nie mogą powstać w wyniku działania gorącej wody) Czasami zalicza się je do oparzeń III stopnia, jednak warto odróżnić uszkodzenie tkanek głębokich (mięśnie, ścięgna, kości) i zwęglenia oparzonej części ciała od głębokiego oparzenia.	Konieczna jest hospitalizacja!

Specyfika domowych oparzeń wodą jest taka, że dotyczą z reguły niewielkiego obszaru (najczęściej dłoni) i są lekkie. W takich przypadkach powinna wystarczyć pierwsza pomoc polegająca na chłodzeniu i zabezpieczeniu. Niestety oparzenia wrzątkiem, jak również parą wodną mogą prowadzić do poważniejszych obrażeń. Dotyczy to szczególnie dzieci (czasami osób dorosłych), które wylały na siebie gorącą herbatę oraz osób narażonych na dłuższe działanie wrzątku.

Oparzenie wodą i innymi substancjami

W domowych warunkach woda jest najczęstszym źródłem oparzeń. Oprócz tego zdarzają się oparzenia olejem oraz uszkodzenia skóry w wyniku zetknięcia z gorącym metalem (naczynia, rozgrzanego grzejnika, żelazka). Najbardziej problematyczne może być oparzenie olejem. Jest to substancja, która rozgrzewa się do wyższych niż woda temperatur i jest trudniejsza do usunięcia ze skóry. Zwykle powoduje bąble po oparzeniu i należy postępować jak w przypadku oparzeń II lub nawet III stopnia.

Bardzo rzadko w dzisiejszych czasach dochodzi do oparzeń żywym ogniem. Pomijamy tu przypadki pożaru, bo osoby po takim doświadczeniu koniecznie powinno się przewieźć do szpitala (również ze względu na inne potencjalne szkody). Popularnym źródłem oparzeń tego typu są świeczki lub palniki gazowe. Nieopaczne wystawienie palca czy ręki na działanie takiego ognia zwykle powoduje oparzenia I i II stopnia. W przypadku zajęcia się ubrania należy koniecznie zgłosić się do lekarza.

Nie powinniśmy też sami opatrywać oparzeń chemicznych. Najlepiej zabezpieczyć oparzone miejsce i szukać jak najszybciej pomocy lekarskiej.

Leczenie oparzeń wodą i parą wodną

Pierwsza pomoc

Zanim zadamy pytanie, czym leczyć oparzenia wrzątkiem potrzebne jest udzielenie pierwszej pomocy w pierwszej fazie oparzenia. W tej fazie nie powinno się stosować żadnych kremów ani maści. W przypadku oparzeń skóry I stopnia trzeba schłodzić miejsce. Najlepszym sposobem jest zanurzenie oparzonej części ciała w letniej wodzie lub ułożenie pod strumieniem chłodnej (nie lodowatej!) wody. Jeżeli doszło do oparzenia wodą takiej części ciała, której nie da się łatwo zanurzyć w wodzie, to okładamy ja zimnym kompresem.

W przypadku oparzeń parą wodną częściej dochodzi do uszkodzenia skóry II stopnia. W pierwszej fazie pomocy oparzenie wrzątkiem II stopnia traktujemy tak jak oparzenie I stopnia. Z oparzonego miejsca należy usunąć wszelkie elementy ubrania i biżuterii. Jest to szczególnie ważne przy poparzeniach od pary, gdyż zwykle obejmują większy obszar skóry i mogą wywołać obrzęk. Skórę chłodzimy chłodną wodą przez 15-20 minut. Następnie nakładamy opatrunek hydrożelowy, który zawsze warto mieć w domowej apteczce. Jeżeli nie masz takiego opatrunku, możesz użyć zwykłego opatrunku jałowego z gazy.

Po pojawieniu się bąbli po oparzeniu obserwuj, jaką osiągają wielkość. Jeśli przekroczą średnicę ok. 2,5 cm, to warto skonsultować się z lekarzem. Sprawdź także ten artykuł z poradami, czym smarować oparzenia.

Czym smarować oparzenia

Kiedy mija pierwszy szok po oparzeniu, to zaczynamy zadawać pytanie, co robić dalej. Czym leczyć oparzenia wrzątkiem po udzieleniu pierwszej pomocy? W przypadku ciężkich oparzeń skóry dalszych wskazówek powinien udzielić lekarz. Możliwe, że będzie konieczne rozpoczęcie leczenia szpitalnego. To jednak bardzo rzadkie przypadki, jeśli chodzi o oparzenie wrzątkiem. Zwykle zaczyna się nieprzyjemny proces gojenia. Chory może odczuwać pieczenie i swędzenie. Wtedy można zacząć stosować leki na oparzenia. Szczególnie pomocne w przypadku oparzeń parą wodną II stopnia.

Najczęściej stosowanym lekiem w przypadku oparzeń skóry jest Panthenol w piance. Jest bardzo delikatny i stwarza barierę ochronną wokół oparzonego miejsca.

Dobrą alternatywą może być maść Alantan lub inny rodzaj maści z alantoiną. Ta substancja wspomaga gojenie i działa przeciwzapalnie.

Przy niewielkim uszkodzeniu skóry można użyć leków na oparzenia słoneczne. Dobry jest np. żel z aloesem. Nawilża i przyspiesza regenerację tkanek.

Czym smarować oparzenia, które trudno się goją? W taki przypadku trzeba zastosować substancję przeciwbakteryjną. Można skorzystać z maści zawierającej lekki antybiotyk takiej jak np. Altabactin z neomycyną.

Do leków na oparzenia zalicza się preparaty z mentolem, jednak trzeba ich unikać w przypadku pojawienia się ran lub bąbli po oparzeniu. Mentol może podrażniać uszkodzoną skórę.