Pasteryzacja

Założenie niewielkiego sadu lub ogródka warzywnego jest bardzo dobrym pomysłem. Włożona w to praca z całą pewnością nie pójdzie na marne. Pojawią się, bowiem smaczne owoce i warzywa. Można będzie je sprzedawać lub zostawiać na własny użytek. Zbiory wiążą się również z przetworami. Z nimi z kolei nierozerwalnie połączona jest pasteryzacja. Czym właściwie jest ten proces? Jakie metody można zastosować w warunkach domowych?

Czym jest pasteryzowanie?

Pasteryzacja jest znaną od lat, popularną techniką konserwacji żywności. Została wynaleziona i rozpropagowana przez Louisa Pasteura. To od jego nazwiska pochodzi jej nazwa. Pasteryzowanie polega na podgrzewaniu produktów spożywczych w odpowiedniej temperaturze. Wysoka temperatura ma za zadanie zniszczyć drobnoustroje chorobotwórcze i zahamować rozwój enzymów. W ten sposób dochodzi do wydłużenia okresu przydatności do spożycia konserwowanej żywności. Jednocześnie ten proces w żadnym stopniu nie zmienia smaku i zapachu jedzenia. Nie wpływa także na zwartość składników odżywczych.

Pasteryzacji poddawana jest żywność dostępna w sklepach. Należy do niej mleko, nabiał, wędliny itp. Ponadto tę technikę można z powodzeniem stosować w domach. Do najczęściej konserwowanych w ten sposób produktów należą soki owocowe i warzywne. Do tej listy należy doliczyć także dżemy, konfitury, marmolady i powidła. W naszym kraju ogromną popularnością cieszą się kiszone lub konserwowe przetwory. Najczęściej są to ogórki i papryki, lecz w ten sposób przygotowuje się także inne warzywa, owoce i zupy. Je również poddaje się pasteryzowaniu. Co ważne nadal nie jest to koniec interesujących opcji do wyboru.

Zagotowywanie jest stosowane do zabezpieczenia przed zepsuciem pewnych składników potraw. Najczęściej są to różnego rodzaju sosy oraz koncentraty. Do tego dochodzą pasty warzywne oraz keczupy, nie tylko pomidorowe. Pasteryzować można także całe dania obiadowe. Takie jak na przykład leczo czy bigos. Konserwacja obejmuje także zabezpieczanie potraw mięsnych oraz zup. Jak widać pole manewru jest bardzo duże. Przepisy na wspomniane przetwory i wiele innych można znaleźć na naszej stronie. Tymczasem w tym artykule nieco szerzej opiszemy temat pasteryzowania. W jaki odmianach występuje i ile czasu zajmuje?

Sposoby pasteryzacji

Pasteryzacja jest też znana, jako wekowanie. Ta nazwa pochodzi od typu słoików, w których umieszcza się konserwowane pożywienie. Chodzi o znane od lat weki. Naczynia zaopatrzone w szklaną pokrywę oraz specjalne gumki i sprężyny uszczelniające. Konkurencją dla nich są słoiki typu twist-off. Mają metalowe zakrętki i można je znaleźć w każdym sklepie. Warto wiedzieć, że do soków i przecierów najlepiej wykorzystywać szklane butelki. Niezależnie od wybranego naczynia, istnieją różne metody pasteryzowania. Na początek odpowiemy, czym różni się konserwacja na zimno od tej na gorąco. Różnice między nimi wcale nie są takie duże.

Jak pasteryzować jedzenie na zimno? Ten sposób polega na tym, że do słoików czy butelek trafiają zimne lub letnie produkty i potrawy. Dopiero podczas zagotowywania podnosi się ich temperatura. Zatem wersji na gorąco nie trzeba już wyjaśniać. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to jedyne kryterium podziału. Wyróżniamy, bowiem także wekowanie na mokro i na sucho. Pierwsze z wymienionych przeprowadza się w garnku. W drugiej opcji konieczne jest zastosowanie piekarnika. Oczywiście podamy więcej szczegółów na ten temat. Jednakże zanim to nastąpi sprawdzimy ile trwa pasteryzacja najczęściej spotykanych przetworów.

Ile czasu trzeba poświęcić na wekowanie? Wszystko zależy od rodzaju i konsystencji żywności, wybranej metody i pojemności słoika. Wiele znaczy także ilość cukru w składnikach dania. Ogólnie rzecz biorąc małe weki przygotowuje się szybciej od większych. Przetwory owocowe z niską zawartością cukru zazwyczaj gotuje się 15-30 minut. Licząc od początku wrzenia wody w garnku. Albo też od momentu nagrzania piekarnika. Różnego rodzaju zupy również pasteryzuje się około 30 minut. Najbardziej skomplikowane jest przygotowywanie mięs. Je gotuje się trzy razy dzień po dniu. Po więcej informacji o powyższych sposobach wekowania zapraszamy na nasza stronę.

Jak obchodzić się z przetworami?

Jak już wspominaliśmy pożywienie można pasteryzować na mokro i na sucho. W pierwszym przypadku słoiki typu wek lub twist-off umieszcza się w garnku. Tak by nie dotykały ścianek naczynia i siebie nawzajem. Warto też zaopatrzyć się w specjalne podkładki i umieścić je na dnie a na nich słoiki. Następnie najbardziej znana receptura zakłada, że całość trzeba zalać wodą tak by zakryła weki. Dolewana woda musi mieć taką samą temperaturę jak zawartość słoików. Następnie gotuje się je przez czas zalecany w przepisie w temperaturze 75-100°C. Po jego upłynięciu słoiki należy wyjąć i pozostawić do samodzielnego wystygnięcia.

W przypadku przetworów z octem warto wypróbować nowocześniejszą metodę. Otóż zagotowywanie na mokro można przeprowadzić w zmywarce. Co to właściwie znaczy? Słoiki należy ułożyć w urządzeniu wieczkami do dołu. Następny krok to ustawienie programu wyjącego na minimum 75°C. Naturalnie nie wolno dodawać żadnych detergentów. Gdy zmywarka zakończy cykl trzeba ją otworzyć by słoiki ostygły. Po tym wystarczy je wyciągnąć i ustawić wieczkami do góry. Jest to szybka i skuteczna metoda wekowanie. Do kolejnej i zarazem ostatniej, którą opiszemy potrzebny jest inny, popularny sprzęt AGD.

Słoiki można również pasteryzować na sucho w piekarniku. Trzeba tylko pamiętać, że dotyczy to wyłączne odmian twist-off. Tradycyjne weki mają specjalną gumkę, która ulegnie zniszczeniu w piekarniku. Zatem słoiki z zakrętką wstawia się na blachę do zimnego urządzenia. Tak by nie stykały się ze sobą. Następnie ustawia się temperaturę 100-130°C. Zagotowywanie zazwyczaj trwa 30-40 minut, choć o tym kryterium decyduje przepis. Gdy wekowanie dobiegnie końca, piekarnik trzeba wyłączyć pozostawiając w nim słoiki na 30 minut. Powyższe sposoby pasteryzacji opisaliśmy tylko wstępnie. Rozwinięcie tej tematyki znajduje się w innych artykułach na naszej stronie.