Przebieg rozprawy rozwodowej - pytania, jak się zachować, o czym pamiętać?

Jak wygląda sprawa o rozwód?

Przebieg rozprawy rozwodowej zależy przede wszystkim od tego jakie stanowisko prezentuje każda ze stron w zakresie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Rozwiązanie małżeństwa może bowiem nastąpić przez rozwód bez orzekania o winie, rozwód z winy obu stron albo z wyłącznej winy jednego z małżonków. Postępowanie rozwodowe przebiega najsprawniej, kiedy małżonkowie domagają się rozwodu za tzw. porozumieniem stron. W takim przypadku postępowanie dowodowe jest znacznie ograniczone, a sąd nie musi zagłębiać się w wydarzenia i zaszłości poprzedzające rozstanie małżonków w takim stopniu jak to ma miejsce w przypadku rozwodu z orzekaniem o winie. Podkreślić jednak trzeba, że sąd może odstąpić od orzekania o winie w rozkładzie pożycia jedynie na wspólny wniosek obu stron. Jeśli jeden z małżonków domaga się rozstrzygnięcia kwestii winy, sąd będzie do tego zobligowany.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego przekłada się na ewentualną możliwość dochodzenia alimentów od byłego partnera. To z kolei powoduje, że niektórzy małżonkowie nie chcą rozwiązania małżeństwa „za porozumieniem stron” i decydują się na czasochłonny proces, który może trwać nawet kilka lat. Należy jednak pamiętać, że w przepisach prawa rodzinnego nie występuję coś takiego jak stopniowania winy. Oznacza to, że chcąc wziąć rozwód z winy współmałżonka, trzeba udowodnić, że tylko i wyłącznie on doprowadził do rozpadu małżeństwa, co w praktyce bywa trudne. Należy także mieć na uwadze, że - niezależnie od tego jak wyglądają rzeczywiste przyczyny rozstania małżonków - materiał dowodowy może sugerować coś odwrotnego. W takim przypadku najlepiej skonsultować się z fachowym pełnomocnikiem, który przygotuje odpowiednią strategię procesową na potrzeby danej sprawy.

Jak przygotować się do pierwszej rozprawy?

Podstawową rzeczą, o jakiej należy pamiętać jest utrwalenie sobie treści składanych pism procesowych. Pozwoli to zachować spójność stanowiska przedstawionego przed rozprawą z tym, które przedstawimy w trakcie rozprawy. Warto także zadbać o odpowiednie wyciszenie przed rozprawą, tak by ograniczyć zbędne emocje, które często stanowią źródło dodatkowych nieporozumień między małżonkami i powodują zbędną wymianę uwag w trakcie rozprawy.

Przebieg pierwszej rozprawy rozwodowej

Sprawy o rozwód odbywają się za tzw. zamkniętymi drzwiami, co oznacza, że na sali sądowej przebywa jedynie skład orzekający i protokolant oraz małżonkowie i ich pełnomocnicy. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, kiedy obie strony chcą publicznego prowadzenia sprawy, a sąd wyda na to zgodę. W pierwszej kolejności protokolant wywołuje sprawę, po czym uczestnicy rozprawy wchodzą na salę, a następnie sąd sprawdza obecność stron oraz - jeśli zostali wezwani - obecność świadków. Ci drudzy po sprawdzeniu obecności opuszczają salę rozpraw.

Następnie strony przedstawiają swoje stanowisko w sprawie, a sąd przeprowadza postępowanie dowodowe. Pierwszym z przeprowadzanych dowodów są zwykle zeznania świadków, co pozwala ustalić czy między małżonkami doszło do rozkładu pożycia i ewentualnie jakie są tego przyczyny. Warto zaznaczyć w tym miejscu, że w przypadku gdy rozwód odbywa się bez orzekania o winie, a małżonkowie nie mają małoletnich dzieci Sąd zwykle ogranicza się tylko do przesłuchania stron, co często pozwala zakończyć postępowanie rozwodowe już na pierwszej rozprawie.

O co pyta sąd świadka na rozprawie rozwodowej?

Jeśli małżonkowie mają małoletnie dzieci, świadkowie mogą być przesłuchani także na okoliczność sytuacji opiekuńczo-wychowawczej małoletnich dzieci stron. Zeznania świadka pozwalają sądowi ustalić, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem małoletnich dzieci (a gdyby tak było, sąd może oddalić powództwo o rozwód) i ocenić kompetencje rodzicielskie rodziców. Sąd pyta wówczas świadka między innymi o to, jak ocenia więzi każdego rodzica z dziećmi, czy też jak wygląda współpraca rodziców w sprawach dzieci.

W pierwszej kolejności pytania zadawane są świadkowi przez sąd, a następnie przez strony. Warto przy tym wspomnieć, że małżonkowie mogą samodzielnie zadawać pytania każdemu ze świadków, nawet jeśli mają swoich pełnomocników. W praktyce jednak najlepiej jest powierzyć zadawanie pytań pełnomocnikowi, bowiem przy zadawaniu pytań do świadków bardzo ważna jest precyzja w ich formułowaniu.

O co pyta sąd podczas rozprawy rozwodowej?

W praktyce może się zdarzyć, że sąd na samym początku rozprawy wysłucha strony informacyjnie i zada małżonkom pytania, które mają na celu ustalenie pewnych faktów istotnych dla sprawy i doprecyzowanie okoliczności spornych między małżonkami. Wysłuchania informacyjnego nie należy jednak utożsamiać z przesłuchaniem stron. To drugie odbywa się zwykle na samym końcu postępowania, czyli po przesłuchaniu świadków, biegłych i przeprowadzeniu pozostałych dowodów w sprawie.

Zakres i rodzaj pytań zadawanych stronom zależy od charakteru danej sprawy. W przypadku rozwodu, w którym sąd ma rozstrzygnąć kwestię winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego, pytań zwykle jest znacznie więcej i są one znacznie bardziej szczegółowe. Wśród pytań zadawanym stronom, można jednak wyróżnić te, które padają najczęściej. I tak, Sąd będzie pytać w szczególności o:

1. powody wstąpienia w związek małżeński,
2. ewentualne umowy majątkowe małżeńskie zawarte przez małżonków,
3. relacje małżonków: jak wyglądały na początku, kiedy się zmieniły, dlaczego się zmieniły i jak to wpłynęło na wzajemne uczucia stron,
4. opiekę nad małoletnimi dziećmi stron: kto ją sprawował, w jakim zakresie i w jaki sposób,
5. relacje rodziców z małoletnimi dziećmi stron,
6. współpracę rodziców w sprawach małoletnich dzieci, w szczególności jak ona przebiega,
7. wpływ rozstania rodziców na dzieci,
8. zarobki małżonków,
9. więzi małżonków: czy małżonkowie mieszkają razem, czy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, czy małżonkowie się kochają, a także kiedy miało miejsce ostatnie współżycie.

O czym pamiętać na rozprawie o rozwód?

Warto pamiętać, że strona przesłuchiwana na rozprawie powinna zwracać się zawsze bezpośrednio do sądu, nawet jeśli ktoś inny zadaje pytanie. Zwracając się do Sądu należy pamiętać zawsze o zwrocie „Wysoki Sądzie”. Odpowiedzi na pytania powinny być konkretne i rzeczowe, tak aby nie rozmijać się z istotą sprawy. Co również ważne, na rozprawie należy zachować spokój, zwłaszcza w sytuacji gdy drugi małżonek wypowiada się o małżeństwie w sposób niepochlebny i w sposób dla nas przykry. Podkreślić trzeba, że każdy z małżonków może odnieść się do przesłuchania drugiego z nich po jego zakończeniu. Dlatego warto pamiętać, aby nie utrudniać przesłuchania małżonka i nie przerywać jego wypowiedzi, lecz poprosić o możliwość ustosunkowania się do wypowiedzi byłego partnera.

Źródło: poznanrozwod.pl/rozwod/przebieg-rozwodu/