Skąd biorą się robaki w mące i jak je zwalczać? Wyjaśniamy krok po kroku

Jakie szkodniki mogą się zalęgnąć w produktach spożywczych

Małe owady spożywcze

Owady, które zalęgają się w mące, cukrze czy makaronie to cała gama różnych gatunków. Istnieje sporo szkodników, które chętnie korzystają z zapasów w naszych kuchniach i magazynach. Wystarczy popatrzeć na zdjęcia pod hasłem robaki w mące. Zobaczymy tam tzw. mole, niewielkie żuczki i różne rodzaje larw. Najbardziej pociągającym produktem jest dla nich mąka, ponieważ jest łatwo przyswajalna i zapewnia podstawowe składniki odżywcze. Często zalęgają się też w kaszy i innych produktach ziarnistych. Larwy wołka zbożowego np. rozwijają się wewnątrz ziaren, więc znajdziemy je w nieprzemielonej pszenicy, ryżu, kukurydzy. Natomiast typowe pasożyty mączne to głównie larwy owadów latających – głównie omacnicy spichrzanki i mklika mącznego. Te ostatnie potocznie określa się jako mole. Robaków nie spotkamy raczej w soli spożywczej. Sól ma właściwości żrące i jest raczej dobrym sposobem na wyczyszczenie zainfekowanych szafek niż celem pasożytów. Niestety zdarza się znalezienie robaków w soli czosnkowej lub ziołowej. Mimo obecności chlorku sodu szkodniki interesują się bowiem jadalną częścią takiego zestawu.

Larwy, owady latające i żuki

Mówiąc o robaczkach w produktach spożywczych, możemy mieć na myśli albo larwy, albo osobniki dorosłe. Które są szkodliwe? Jakie szkody mogą wyrządzać? W poniższej tabeli znajdziecie dokładne wyliczenie podstawowych szkodników.

Szkodniki domowe - przegląd

Nazwa	Charakterystyka	Szkody
Omacnica spichrzanka	Typowe mole spożywcze. Larwa ma postać białej gąsienicy z brązową główką; Poczwarki są brązowe w oprzędzie; Dorosłe osobniki posiadają parę szaro-brązowych skrzydełek z charakterystycznym granatowym paskiem i długie czułki. Rozpiętość skrzydeł to 14-18 mm.	Larwy żerują w cukrze, mąkach, makaronie, ryżu i innych suchych produktach spożywczych. Są wytrzymałe na niskie temperatury, więc potrafią powodować szkody przez cały rok.
Mklik mączny	Inny typ moli mącznych. Larwy wyglądają podobnie do larw omacnicy; Osobniki dorosłe mają charakterystyczne szaro-beżowe skrzydełka. Rozpiętość skrzydełek do 2,5 cm.	Żerują nie tylko larwy, ale dorosłe osobniki. Dokonuje podobnych zniszczeń jak omacnica.
Mączniak młynarek	Larwy charakterystycznie duże – 30 mm, beżowe, z wyraźnymi segmentami na ciele; Dorosłe osobniki są czarnymi chrząszczami. Dorastają do 20 mm, mają charakterystycznie wydłużoną tylną część pancerza.	Należą do szkodników żerujących w mące i innych suchych artykułach spożywczych.
Trojszyk ulec	Larwa biała, z czasem ciemnieje. Mierzy 1,2 mm; Poczwarka dorasta do 3,4-4mm i jest wygięta bocznie; Dorosłe osobniki przypominają mącznika młynarka, ale są brązowe.	W każdym stadium żerują na tych samych pokarmach mącznych i ziarnistych. W sprzyjających warunkach są rekordowo płodne – potrafią do powiększyć populację 100x w ciągu miesiąca.
Skórnik słoniniec	Larwy mocno owłosione, ciemnobrązowe; Dorosłe osobniki mają postać owalnego chrząszcza do 10 mm długości. Pancerz z charakterystycznym brązowym wzorem w środkowej części.	Szkodliwość tych małych owadów jest wyjątkowo duża, ponieważ żerują nie tylko w suchych artykułach spożywczych, ale też w padlinie, resztkach produktów zwierzęcych oraz futrach i ubraniach skórzanych.
Żywiak chlebowiec	Larwy białe lub kremowe z żółtymi włoskami. Mają ok. 5 mm długości; Dorosłe osobniki są malutkimi brązowymi lub czarnymi żuczkami. Wielkość 2-5 mm. Owalny, gładki pancerz.	Najczęściej żeruje w chlebie, ryżu, kaszy i makaronie. Potrafi też zalęgnąć się w lekach i niszczyć zbiory biblioteczne.
Wołek zbożowy	Samica składa jaja w wygryzionych ziarnach zbóż. Larwy żywią się zawartością zainfekowanych ziaren; Dorosłe osobniki to ciemnobrązowe chrząszcze, o wydłużonym pancerzu z charakterystycznym, wydłużonym ryjkiem. Dorastają od 2 do 5 mm.	Larwy żerują w ziarnach – pszenicy, ryżu, kaszy, kukurydzy itp. Dorosłe osobniki żywią się wszelkimi suchymi produktami. Spotkamy je w produktach mącznych (chlebie, ciastkach, w makaronie), ale też np. suszonych owocach.

Jak widać, robaki w mące mogą być bardzo zróżnicowane. Niektóre są bardziej szkodliwymi pasożytami, inne są mniej groźne. Od cyklu życia i odporności każdego z gatunków będzie zależało jak pozbyć się poszczególnych szkodników. Ich rozpoznanie jest łatwiejsze, jeżeli dokładnie przyjrzymy się zdjęciom dostępnym w internecie. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak zwalczyć gryzki w domu.

Skąd się biorą i na ile są szkodliwe robaki w mące

Typowe szkodniki mączne

Jak napisaliśmy powyżej, istnieją gatunki żerujące głównie w produktach mącznych i takie, które nie pogardzą bardziej zróżnicowanym menu. Na przykład skórnika słonińca nie spotkamy chyba tylko w soli. Pasożyty produktów spożywczych nie atakują człowieka, ale mogą dla niego stanowić zagrożenie. Niektórzy zastanawiają się na przykład czy wołek zbożowy stanowi zagrożenie dla człowieka. Odpowiedź brzmi – owszem, zanieczyszcza i niszczy naszą żywność. Podobnie mole spożywcze. Dodatkowo większość owadów pojawiających się w pokarmie może przenosić zarazki i pasożyty. To, że pewnych robaczków nie interesuje mięso, kał czy zanieczyszczenia w zakamarkach domów nie znaczy, że nie potrafią skazić żywności.

Szkodniki mączne najczęściej przychodzą do nas prosto z magazynu. W brudnej i rzadko sprzątanej kuchni mają szansę szybko zainfekować również „zdrowe” paczki. Dzięki temu, że larwy moli przegryzają się przez papier i folię, mogą zniszczyć całe zapasy mąki i suchej żywności.

Szkodliwe chrząszcze latające

Szczególnie niebezpieczne robaki w mące to te, które w postaci dorosłej potrafią latać i żywią się różnym rodzajem pokarmów. Wspomniany wcześniej żywiak chlebowiec może dostać się do domu czy magazynu przez otwarte okno. W dodatku należy do bardzo małych owadów, które trudno wypatrzyć i jeszcze trudniej się ich pozbyć. Możemy go przynieść do domu w cukrze, ziołach lub w suszonych owocach, a nawet w książce z biblioteki! Ale chętnie przejdzie do bardziej atrakcyjnych dla niego resztek chleba, kaszy czy ryżu.

Do wyjątkowo szkodliwych należą te owady, które latają między zepsutym mięsem, brudami i produktami mącznymi. To one przenoszą najwięcej zarazków i powinniśmy jak najszybciej pozbyć się ich całej populacji. Jak to zrobić opowiemy poniżej. Ze względu na zróżnicowanie gatunkowe są to ogólne porady. Jak wyglądają metody zwalczania konkretnych gatunków najlepiej sprawdzić pod hasłem dotyczącym danego gatunku.