Sok z brzozy krok po kroku - jak pić, co leczy, jakie ma właściwości?
Sok z brzozy, znany też jako oskoła albo bzowina jest znany i stosowany od wieków w medycynie ludowej. Jego lecznicze właściwości potwierdza też analiza chemiczna. W skład soku wchodzą liczne minerały i witaminy. Sok brzozowy najczęściej wykorzystuje się do picia, ale ma on też inne zastosowanie np. w kosmetyce. Oto poradnik dotyczący stosowania tego naturalnego lekarstwa.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z przepisami kulinarnymi.

Skład i zastosowanie soku brzozowego
Sok z brzozy – najważniejsze składniki
Świeży sok z brzozy pomaga na różne dolegliwości dzięki bogatemu składowi i łatwej przyswajalności. Oczywiście nieco inne proporcje składników ma woda brzozowa (roztwór wodny soku), a inne syrop brzozowy. Oto ogólny skład soku brzozowego:
- Mikro i makroelementy: żelazo, miedź, potas, magnez, wapń, fosfor, mangan, sole mineralne
- Witaminy: głównie C, z grupy B
- Kwas foliowy
- Aminokwasy: przede wszystkim glutamina, kwas glutaminowy, izoleucyna, asparagina i cytrulina
- Garbniki
- Węglowodany (ok. 0,9 g na 100 ml): głównie glukozę i fruktozę
- Przeciwutleniacze polifenolowe
Dzięki zróżnicowaniu składu sok leczy bardzo różne dolegliwości. Zawartość wymienionych minerałów odpowiada ich ilości zawartej w wodach średnio- i wysoko zmineralizowanych.
Trzeba pamiętać, że sok z brzozy może mieć nieco różny skład w zależności od tego, w jakich warunkach rosły drzewa, jaka jest gleba oraz o jakiej porze roku był zbierany. Tradycyjnie sok brzozowy z pnia zbiera się wczesną wiosną. Podobnie młode liście i pąki zbieramy mniej więcej od marca do kwietnia. Na liściach można robić napary, ale nadają się też do sporządzania syropu brzozowego.
Zastosowanie soku z brzozy w lecznictwie
Sok z brzozy ma zastosowanie przede wszystkim w podnoszeniu ogólnej odporności organizmu. Najlepiej pić go w okresie wiosennym i jesiennym, czyli tzw. sezonie grypowym. Wspomagająco soku lub syropu brzozowego używa się również przy przeziębieniach i grypie.
Sok brzozowy można podawać do picia osobom cierpiącym na anemię. Ze względu na zawartość żelaza oraz witamin C i witamin z grupy B będzie doskonałym sposobem na poprawę jakości krwi. Pomaga kobietom w okresie menstruacji. Może być też dobrym uzupełnieniem diety wegańskiej.
Wierzcie lub nie, ale oprócz właściwości uodparniających i wzmacniających sok z brzozy wspomaga też układ trawienny i pracę jelit. Może nawet łagodzić wrzody żołądka.
Świeżego soku z brzozy mogą próbować kobiety w ciąży. Nie ma żadnych przeciwwskazań, żeby go stosować. Warto przed zastosowaniem spróbować trochę i sprawdzić, jaka jest reakcja matki i dziecka. Musimy pamiętać, że organizm w ciąży reaguje inaczej niż normalnie. Jeżeli jednak nic się nie dzieje, to oskołę warto zastosować dla ogólnej poprawy odporności i trawienia.
Jeżeli mogą go pić kobiety w ciąży, to czy dzieci również? Tak. Sok z brzozy jest świetnym lekarstwem dla dzieci podczas przeziębień i pór roku, kiedy zwiększa się ryzyko zaziębienia. Podobnie jak w przypadku kobiet ciężarnych trzeba sprawdzić najpierw, czy dziecko nie ma alergii na sok. Ponieważ świeżego soku nie poddaje się pasteryzacji, to powinno się go unikać jako leku dla dzieci poniżej 12 miesiąca życia. Niewykształcony układ pokarmowy może mieć problemy z jego przerobieniem.
Zawartość manganu w składzie oskoły sprawia, że może ona zapobiegać chorobom kości np. osteoporozie. Sok jest więc wskazany również dla osób starszych, zwłaszcza kobiet.
Nadaje się też do detoksykacji organizmu, poprawia wydalanie toksyn i kwasu moczowego z organizmu oraz wspomaga pracę nerek.
Ponieważ sok leczy m.in. za pomocą przeciwutleniaczy i ogólnie zwiększa odporność, poleca się go jako preparat wspomagający w leczeniu nowotworów.
Dawkowanie i przeciwwskazania
Jak pić sok brzozowy?
Jak wspomnieliśmy wcześniej, sok z brzozy można stosować w różnym wieku, w różnej postaci i na różne dolegliwości. Dlatego dawkowanie będzie zależało od tego, jaką postać wybierzemy. Kurację oczyszczającą świeżym sokiem brzozowym przeprowadza się przez 2-3 tygodnie, pijąc po szklance wody 2 razy dziennie. W czasie kuracji warto zrezygnować z kawy, czekolady, alkoholu i nikotyny.
Woda z brzozy świetnie nadaje się również do kontroli poziomu cukru we krwi. Skład ma nieco podobny do wody kokosowej, a na pewno bardziej ekologicznie jest używać tego naturalnego leku, który mamy pod nosem.
Ponieważ sok z brzozy ma specyficzny smak, to dla dzieci warto przygotować syrop brzozowy lub sok słodzony miodem albo cukrem. Nie jest on tak oczyszczający, ale nadal ma właściwości uodparniające. Nie ma dokładnych wskazówek co do dawkowania syropu. Można go dodawać do napojów albo podawać dziecku łyżeczką. Odradza się stosowanie dużych ilości ze względu na zawartość kwasu salicylowego (tak samo, jak nie powinno się dzieciom dawać za dużo aspiryny). Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł z przepisami na sok z aronii.
Kiedy i dlaczego nie podawać soku do picia?
Znawcy zgodnie powtarzają – w zasadzie nie ma przeciwwskazań. Jeżeli stosujemy się do zasad dawkowania u dorosłych i dzieci, to nie powinno być problemu. Jedyną sytuacją, w której nie powinno się podawać soku, jest uczulenie na niego lub któryś ze składników.
Unikamy podawania soku małym dzieciom. Poniżej 1. roku życia raczej nie podajemy wcale, poniżej 12 lat w ograniczonych ilościach.
Kiedy prowadzimy kurację oczyszczającą, zwłaszcza przy zaburzonej pracy nerek, to unikamy spożywania jarzyn zielonych zawierających szczawiany (t.j. szczaw, szpinak itp.). To jednak ogólne zalecenie, niezależnie od tego, czy przeprowadzamy kurację sokiem z brzozy, czy w jakikolwiek inny sposób.

Sok brzozowy jest jednym z bezpieczniejszych naturalnych leków, więc tak naprawdę warto spróbować go, nawet jeśli nie mamy pewności co do jego działania.
Sok brzozowy w kosmetyce
Woda brzozowa – naturalny kosmetyk
Powiedzmy teraz więcej o wodzie brzozowej. Picie soku z brzozy działa wspomagająco na skórę ze względu na właściwości odżywcze i antyoksydacyjne. Jednak można go też stosować na skórę i włosy. Na początek kilka słów jak pozyskać wodę brzozową. Nie będziemy tu mówić o pozyskiwaniu soku (na ten temat znajdziecie wiele informacji w internecie), ale o przygotowaniu naturalnego kosmetyku na bazie liści.
Do przygotowania wody będą potrzebne młode liście i alkohol (100 g liści na 100 ml spirytusu). Zalewamy liście alkoholem i zostawiamy w ciemnej butelce na 10 dni. Jak w przypadku każdej nalewki warto co jakiś czas wstrząsnąć butelką (np. raz na dzień). Następnie przecedzamy płyn i mamy gotową wodę brzozową. Czasem określenie woda z brzozy stosuje się zamiennie. Częściej jednak przez wodę z brzozy rozumiemy sok pozyskany z pnia (wodę przesączoną przez drzewo), a wodą brzozową nazywamy roztwór wodny lub alkoholowy. Jeżeli przegapiliśmy wiosenne zbiory, to roztwór można niedrogo kupić w aptekach i drogeriach.
Wodę brzozową można stosować do leczenia łupieżu, łysienia i przebarwień na skórze. Roztwór wcierany w skórę głowy leczy łupież. Regularne stosowanie pomaga również stymulować wzrost nowych włosów.
Jakie kosmetyki zawierają sok z brzozy?
Dzięki licznym właściwościom leczniczym sok z brzozy jest idealnym dodatkiem lub bazą dla kosmetyków pielęgnacyjnych. Na rynku znajdziemy szampony z wodą brzozową, kremy z sokiem z brzozy oraz różnego rodzaju preparaty na skórę. Ze względu na zawartość witaminy C i antyoksydantów tworzy się kosmetyki z brzozą o różnym zastosowaniu, przede wszystkim ochronnym i odmładzającym. Pomagają one nie tylko nawilżyć skórę, ale wygładzić drobne zmarszczki. Niektóre mają dodatkowo działanie chroniące przed promieniowaniem UV.
Zawarty w soku z brzozy kwas salicylowy oczyszcza skórę i zwęża pory. Jest więc doskonałym dodatkiem do toników i innych preparatów do przemywania skóry twarzy.
Jako kosmetyk na włosy brzoza wzmacnia włosy dzięki stymulacji produkcji kolagenu. Dodatkowo usuwanie łupieżu i stymulacja cebulek włosowych sprawiają, że włosy stają się gęstsze i pełne blasku.
Sok z brzozy ma bardzo szerokie zastosowanie dla zdrowia i urody. Jako naturalny lek i kosmetyk można go pozyskać samodzielnie z pnia, liści i pąków tego drzewa. Surowy sok, woda brzozowa oraz różne kosmetyki na bazie brzozy są też dostępne w drogeriach, aptekach i sklepach zielarskich.
Pamiętaj!
W przypadku braku poprawy lub pogorszenia się stanu zdrowia, koniecznie wybierz się jak najszybciej do lekarza! Powyższe porady są tradycyjnymi, domowymi metodami leczenia, a nie popartą badaniami naukowymi wiedzą medyczną. Stosowanie ich nie może być zatem alternatywą dla skorzystania ze standardowych usług medycznych i konsultacji lekarskich!