Tradycje i symbole adwentowe. Czy znacie je wszystkie?

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Juliusz ZawistowskiDrukujUdostępnij

Symbole adwentowe oraz najważniejsze tradycje Adwentu – czas trwania

1. Roraty

Adwent podzielony jest na dwa podokresy. Pierwszy z nich zaczyna się od pierwszej niedzieli Adwentu, a trwa do 16 grudnia. Czas trwania kolejnego to zaś od 17 do 24 grudnia. Najpierw czytane są teksty z Biblii o przyjściu Jezusa Chrystusa (pierwszy podokres), a później trwają już bezpośrednie przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. Najważniejszą tradycją związaną z Adwentem są roraty. Jest to msza święta, którą odprawia się ku czci Maryi. Roraty mają ogromne znaczenie, zwłaszcza że upamiętniają one moment zwiastowania – czyli ten, gdy Maryja dowiedziała się że urodzi Jezusa Chrystusa.

Roraty w Polsce obchodzi się od ok. XIII wieku. Liczne informacje historyczne wskazują na to, że w roratach brali udział przedstawiciele kilku stanów, m.in. królowie. Podczas Rorat zapalana jest świeca roratnia, o której też za chwilę pomówimy – zwłaszcza, że stanowi ona ważny symbol adwentowy. Roraty odprawia się wcześnie rano, a msza rozpoczyna się przy wyłączonych światłach. Jedynym światłem są świece i lampiony, o których również napiszemy. Tradycją jest, że w niektórych kościołach na początku Rorat do ołtarza z lampionami idą dzieci.

2. Świeca adwentowa

Powinna palić się przy żłóbku adwentowym w Kościele – tam dzieci umieszczają sianko dobrych uczynków. Jest to niezwykle istotny element tradycji, więc świeca powinna pojawić się również w domu chrześcijan. Świeca ma symbolizować światło, a światło odzwierciedla obecność Chrystusa. Płomień świec napawa radością i otuchą, a także rozprasza mrok. Adwent bogaty jest w wiele świec, z których najważniejsza jest:

• Świeca roratnia – jest jasnożółta lub biała, otoczona białą wstęgą i udekorowana np. mirtem. Zapala się ją w trakcie Rorat i umieszcza na prezbiterium obok ołtarza, ewentualnie przy ołtarzu Matki Bożej.
  
• Świeca kalendarzowa – to na niej są odznaczone cztery niedziele Adwentu. Świece kalendarzowe z reguły umieszcza się w wieńcu adwentowym. Wieniec adwentowy to z resztą również jeden z elementów tradycji adwentowej.
  
• Świeca Maryjna – zapala się ją w Dzień Niepokalania Poczęcia, czyli 8 grudnia. Oczywiście, są na niej widoczne symbole Maryi.

3. Wieniec adwentowy

Jak już wspominaliśmy, jego symbolika ma ogromne znaczenie podczas Adwentu. Tradycyjny wieniec powinien zostać ułożony z iglastych gałązek. W środku zaś muszą znaleźć się 4 świece, które, jak nakazują zasady adwentowe, mają za zadanie symbolizować cztery niedziele adwentowe. Świece zapala się po kolei:

• Pierwsza świeca (pierwszy tydzień Adwentu) – symbol pokoju.
• Druga świeca (drugi tydzień Adwentu) – symbol wiary / Betlejem.
• Trzecia świeca (trzeci tydzień Adwentu) – symbol miłości.
• Czwarta świeca (czwarty tydzień Adwentu) – symbol aniołów oraz nadziei.

Wieniec pojawia się zarówno w kościele, jak i w każdym domu chrześcijańskim. To ważny symbol Adwentu pokazujący, jak bardzo jest ze sobą zjednoczona rodzina. Za jego pomocą wyrazić można duchowe przygotowania rodziny do nadejścia Bożego Narodzenia. A może zainteresuje cię także ten artykuł o modnych dekoracjach świątecznych?

4. Kalendarz Adwentowy

Kalendarz adwentowy ma za zadanie pełnić funkcję „czasomierza” do Święta Bożego Narodzenia. To zwyczaj znany nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Każdy nowy dzień w kalendarzu adwentowym to kolejny dzień bliżej przyjścia na świat Chrystusa. W kalendarzu otwiera się po kolei okienka, by na końcu dotrzeć do drzwiczek. Kalendarze obecnie można nabyć w różnej formie. Oprócz tradycyjnych kalendarzy, popularny jest np. kalendarz adwentowy w formie:

• wyciskanych czekoladek (każdy kolejny dzień to inna czekoladka),
  
• kosmetyków (każdy dzień w kalendarzu to inny kosmetyk),
  
• herbatek (każdy kolejny dzień to inny smak herbaty).

Rzecz jasna, w bardziej katolickiej rodzinie wykonywane są specjalne kalendarze adwentowe, służące do liczenia dni pozostałych do Wigilii. Te zwyczaje pielęgnuje się w wielu rodzinach, na całym świecie. Jak można zauważyć po pojawiających się na rynku coraz to nowszych kalendarzach, forma celebrowania nieco się zmienia. Jednak symbolika nadal pozostaje ta sama. Czekanie na… Święta!

Zwyczaje adwentowe – czy wiedziałeś o wszystkich?

5. Szaty liturgiczne, wędrująca figurka i listy

Nie każdy zna te symbole, a one również mają znaczenie w czasie Adwentu. Fioletowa szata liturgiczna wyrażać ma wszystko, co duchowe i cielesne. Jest to symbol dokonania zjednoczenia między tym, co boskie a tym, co ludzkie. Wędrująca figurka Matki Bożej z kolei jest praktykowanym zwyczajem w wielu kościołach. Ta tradycja polega na przekazaniu figury Maryi z kościoła po roratach do rodziny na jeden dzień – do tej, której dziecko po Roratach wyciągnie szczęśliwy los. Przyjęcie figury to zaproszenie Maryi pod swój dach, odzwierciedlające pobyt Maryi u Elżbiety i Zachariasza.

Listy do Dzieciątka Jezus z kolei pisane są przez dzieci w różnych intencjach. Zazwyczaj, dzieci obiecują w nich dobre uczynki, a także kierują prośby czy życzenia, jeżeli chodzi o prezenty na gwiazdkę. Po wieczornej modlitwie, kiedy dzieci idą spać, mają za zadanie zostawić list na parapecie okna. Stamtąd zabrać mają je aniołowie i zanieść do Dzieciątka Jezus.

6. Lampiony adwentowe

Jak już wspominaliśmy wcześniej, ich zadaniem jest rozjaśnianie grudniowej nocy w kościele. Nie chodzi jednak wyłącznie o rozświetlenie ciemnego pomieszczenia, a o oświetlenie mroku w sercach chrześcijan po to, by Chrystus mógł znaleźć drogę do ich serc. Dawniej lampiony służyły dzieciom do oświetlenia drogi, kiedy szły na mszę roratnią. Dziś lampiony są głównie symbolami adwentowymi, które można przygotowywać razem z dziećmi w domu.

Warto pamiętać, że wiele rodzin podczas Adwentu wspólnie czyta Pismo Święte, a już zwłaszcza księgę proroka Izajasza głoszącą o przyjściu na świat Mesjasza. Adwent to również przygotowanie na Święta pod względem duchowym – a więc, warto wówczas przystąpić do sakramentu pojednania, jakim jest spowiedź święta.

7. Różdżka Jessiego

To raczej mało znany symbol adwentowy. Jednak, jest to popularna tradycja rodzinna np. w Stanach Zjednoczonych, którą warto kultywować również w swoim domu. Polega ona na wyobrażeniu artystycznym drzewa genealogicznego Jezusa Chrystusa.  Drzewo wyrasta z postaci leżącego ojca Dawida (Jessego), a na jego szczycie umieszcza się Matkę Boską z Dzieciątkiem. Odrośl od pnia to różdżka, która wskazuje na Chrystusa – pochodzącego z pokolenia Judy oraz rodu Dawida. Jeżeli np. masz sad, drzewo symbolizować może wzięta z niego gałązka średnich rozmiarów, najlepiej z drzewa kwitnącego:

• śliwy,
  
• wiśni,
• jabłoni,
  
• forsycji,
  
• gruszy.

W sobotę, w przeddzień Adwentu, należy taką gałązkę włożyć do wazonu z wodą. Wraz z codziennym czytaniem Pisma Świętego wieczorami z rodziną, wykonuje się też symbole przedstawiające przodków Chrystusa i wiesza się na gałęzi – zacząwszy od najniżej partii. Na koniec, na samym szczycie, wiesza się znak Chrystusa.