Wołki zbożowe krok po kroku - zobacz, jak zwalczyć uciążliwego szkodnika
Jeżeli znalazłeś w mące robaki zbożowe, to może to być wołek zbożowy. W magazynach i młynach najchętniej żeruje na ziarnach, w których samica składa jaja. Jednak w domu może się też zalęgać w produktach zbożowych np. mące, płatkach owsianych czy otrębach. Dlatego często znajdujemy go w kuchni. Dowiedz się jak zwalczać wołki zbożowe i inne szkodniki w kuchni.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o insektach w domu.
Wołki zbożowe – wygląd i rozmnażanie
Jak wygląda wołek zbożowy i po czym go rozpoznać?
Pierwszą oznaką pojawienia się w kuchni wołków zbożowych może być spotkanie w czarnym żukiem. Podobnie jak mącznik młynarek i żywiak chlebowiec, te chrząszcze żerują na suchych pokarmach zbożowych. Świetnie czują się w magazynach spożywczych i kuchniach. Większość cyklu rozwojowego przebiega w ukryciu, dlatego wykrycie i zwalczanie wołka zbożowego nie jest łatwym zadaniem.
Dorosły osobnik jest niewielkim czarnym chrząszczem. Dorasta od 2 do 5 cm. Nie posiada skrzydeł błoniastych, ale ma okrywy chitynowe, z których składa się pancerz. Nad okrywami ma dobrze rozwinięte przedplecze. Dlatego wygląda trochę jakby był wcięty w talii. Głowa jest wyposażona w charakterystyczny, wydłużony ryjek i mocne czułki. Nóżki zakończone giętkimi stopami.
Jedną z oznak pojawienia się wołka w zbożu mogą być objawy astmy u osób pracujących w polu czy magazynie. Jest to spowodowane alergenami, jakie wołek zbożowy zawiera w swoim ciele. Tym różni się od mącznika młynarka i żywiaka chlebowca, które nie narażają nas na objawy alergiczne (w każdym razie do czasu zjedzenia ziarna).
Cykl rozrodczy a walka ze szkodnikami
Żeby lepiej zrozumieć skuteczne sposoby zwalczania trzeba poznać cykl życiowy szkodnika. Samica niedługo po zapłodnieniu składa jaja. Jeżeli ma taką możliwość, to wygryza otwór w ziarnie i tam składa jedno jajo. Jeżeli warunki będą sprzyjające, to niewielka, biała larwa wykluje się zaraz potem.
W przeciwieństwie do moli zbożowych, takich jak mklik mączny larwa nie wytwarza pajęczynek. Nie zobaczymy jej też w ziarnie przed wyjściem z ziarna dorosłego osobnika. Dlatego walka z tym szkodnikiem jest tak kłopotliwa.
Same chrząszcze też żerują na ziarnie. Inaczej niż dorosłe postacie mącznika młynarka i żywiaka chlebowca żyją długo. Od pół roku nawet do dwóch lat. Jedna samica potrafi w tym czasie złożyć do 300 jaj. Jednocześnie dojrzałość płciowa wołków zbożowych zaczyna się już po wyjściu z ziarna. W efekcie mamy ukryte, uczulające szkodniki, które żyją długo i szybko się namnażają. Zwłaszcza przy odpowiedniej wilgotności i temperaturze powietrza.
Sposoby zwalczania wołka
Domowe sposoby zwalczania wołków zbożowych
Wołek zbożowy jest bardzo trudny do zwalczenia, jednak ma kilka słabości, które sugerują jakich sposobów zwalczania warto użyć. W domu warto przede wszystkim zachować higienę. Produkty zbożowe w kuchni powinny być przechowywane w szczelnych, suchych pojemnikach. To pozwoli też ograniczyć rozwój innych szkodników np. mklika mącznego.
Spośród robaków zbożowych wołki są szczególnie wrażliwe na niskie temperatury. Dlatego warto wietrzyć pomieszczenia w mroźne dni. Niestety w warunkach domowych obniżanie temperatury bez zastosowania specjalnego sprzętu nie zawsze jest możliwe. Używanie lodu z zamrażarki do zwalczania wołka zbożowego może nie dać pożądanych rezultatów. W końcu jest to woda i po ogrzaniu zwiększy wilgotność powietrza w pomieszczeniu.
Można spróbować użyć preparatów do walki ze szkodnikami. Popularny preparat na wołki zbożowe to Actellic 500 EC. Można go stosować również w pomieszczeniach małoobszarowych. Jest to koncentrat do sporządzania emulsji. Wykonuje się z jego pomocą oprysk. Actellic jest przeznaczony specjalnie do oprysku żywności.
Większość preparatów do niszczenia wołków zbożowych jest przeznaczona dla profesjonalnych ekip. Używa się ich w przypadku ataku na magazyn lub inne duże składowisko. Do walki w domu można próbować użyć środków owadobójczych. Jednak pamiętajmy, że środek na wołki zbożowe jest bardziej skuteczny. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak zwalczyć gryzki w domu.
Zwalczanie wołka zbożowego profesjonalnie
Jeżeli masz problem z robakami zbożowymi w magazynie, to najlepiej zaprosić ekipę dezynsekcyjną. Możesz zdać się na ich wybór środka na wołki zbożowe albo ustalić z ekipą czego użyją. Oprócz płynnego preparatu na wołki zbożowe do walki można użyć świec i tabletek gazowych, płytek i taśm owadobójczych, a także metod termicznych. Oto tabela prezentująca kilka różnych sposobów zwalczania tego szkodnika.
Metoda |
Przebieg |
Przykładowe preparaty |
świeca gazowa |
Generuje trujący dym na powierzchni przeznaczonej do dezynsekcji |
Actellic 20 FU |
oprysk |
Owadobójcza ciecz jest rozprowadzana po pomieszczeniu w postaci oprysku |
Talisma EC, Rovar 500 EC |
tabletki gazowe/ płytki |
Emitują trujący gaz na drodze reakcji chemicznej |
QUICKPHOS tablets 56 GE, DEGESCH Plates Strips 56 GE |
Zaletą tych preparatów jest to, że można je stosować na robaki w mące i ziarnach. Po likwidacji szkodników reszta pokarmu nadaje się do spożycia.
Oprócz środka na wołki zbożowe można profilaktycznie zastosować dodatkowo wietrzenie, wychładzanie pomieszczenia, a nawet ozonowanie.
Inne robaki zbożowe – zwalczanie i zabezpieczanie żywności
Chociaż działanie preparatu na wołki zbożowe jest bardzo specyficzne, to można go stosować wobec innych szkodników. Dzięki swoim owadobójczym właściwościom pozwoli pozbyć się też mklika mącznego w mące czy mącznika młynarka w otrębach.
Żeby zabezpieczyć żywność przed dalszymi atakami robaków zbożowych warto zadbać nie tylko o czystość, ale przesuszenie ziaren. Suche ziarno i niski poziom wilgotności w pomieszczeniach zmniejsza zdolności rozrodcze tych stworzeń. Magazyn, w którym jest niska temperatura dodatkowo wyeliminuje część nieproszonych gości. W dodatku suche i zimne pomieszczenie nie będzie też tak atrakcyjne dla pleśni i grzybów.
Ochrona przed robakami zbożowymi pozwala na minimalizację strat w magazynach żywności. W kuchni oszczędzi nam dużo pracy i potencjalnych chorób. Dlatego, zanim konieczne będzie przystąpienie do zwalczania wołka zbożowego, warto pomyśleć o ograniczeniu możliwości jego rozwoju. Przy okazji wyeliminujemy wiele innych zbożowych szkodników.