Co zrobić po ugryzieniu kleszcza krok po kroku, aby uniknąć niebezpieczeństw?
Jak chyba każdy, po mroźnych dniach uparcie wypatrujemy wiosny. Niestety, razem z wiosną budzą się też do życia… kleszcze. Ich aktywność największa jest w maju, a trwać może aż do listopada. Spotkać można je wszędzie – najczęściej w lesie, parku i na łące. Czasem zdarzy się, że wracamy ze spaceru i… dostrzegamy kleszcza w ciele! Ugryzienie kleszcza to coś, z czym każdy powinien sobie poradzić. Co zrobić po ukąszeniu kleszcza, by nie wyniknęły z zakażenia nieprzyjemne konsekwencje? Dowiesz się z poniższego artykułu!
Jeśli szukasz więcej informacji i porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kleszczach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ugryzienie kleszcza – co robić?
Ukąszenie kleszcza – gdzie się pojawia i jakie są objawy?
Wakacje są okresem, gdy kleszcze żerują najczęściej. To pasożyty, jakie pomieszkują w trawie i na drzewach, najczęściej do wysokości ok. 1,5 m. Gdy kleszcz dostanie się na skórę swojej ofiary, będzie wędrował po niej w celu znalezienia idealnego miejsca na żerowanie – czyli wszędzie tam, gdzie skóra jest możliwie cienka i wilgotna. Zazwyczaj atakuje więc:
- uszy,
- pachy,
- miejsca pod kolanami,
- okolice pachwin.
Oczywiście, dla tego nieprzyjemnego gościa również inne miejsca są bardzo dobre od wczepienia się w nasze ciało. Kleszcz w skórze zazwyczaj nie jest bardzo odczuwalny – ukąszenie kleszcza skutkuje bowiem wprowadzeniem przez niego substancji znieczulającej, stąd ciężko czasami zorientować się o jego obecności. Jad kleszcza opóźnia też stan zapalny ofiary. Samo ugryzienie kleszcza to żaden ból – mało tego, zaczerwienienie nie swędzi i nie czujemy się przez to podrażnieni. Właśnie dlatego, że objawy ukąszenia przez pasożyta są niemal nieodczuwalne, kleszcze żerują często nawet przez kilka dni na ciele, powiększając swoje rozmiary kilkukrotnie – wszystko dzięki wypijanej z organizmu... krwi. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o insektach.
Kleszcz w skórze – czym to grozi?
Pocieszeniem jest fakt, że nie wszystkie kleszcze przenoszą na ciało patogeny. Zakażonych boreliozą może być od 10 do maksymalnie 40% pajęczaków – oczywiście w zależności od regionu ich występowania. Skutki ugryzienia przez zakażonego pasożyta nie oznaczają jednak natychmiastowego zakażenia ludzkiego organizmu i pojawienia się choroby. Oczywiście, ryzyko zakażenia się jakąś groźną chorobą (jak borelioza) istnieje zawsze – lepiej więc nie zapominać o tym, gdy kleszcz nas zaatakuje! Bardzo często kleszcze wywołują choroby, takie jak:
- borelioza,
- kleszczowe zapalenie mózgu,
- anaplazmoza,
- babeszjoza,
- bartonelloza.
Przed wystąpieniem boreliozy pojawia się zazwyczaj rumień po kleszczu, zwany rumieniem wędrującym. Występuje on zazwyczaj kilka dni po ukąszeniu przez pasożyta – choć może to być czasami nawet kilka… tygodni. Takie ślady ugryzienia wyglądają zazwyczaj bardzo charakterystycznie – następuje zaczerwienienie środka ukąszenia, które stopniowo blednie i robi się też delikatnie zaczerwienione na obrzeżach. Mimo, że kleszcz czasem zarazi boreliozą, część ludzi… kompletnie nie zorientuje się groźną sytuacją. Ślad po kleszczu może bowiem nie wystąpić albo być bardzo niewyraźny. Kiedy zaczerwienienie powinno niepokoić? Najczęściej wtedy, gdy towarzyszą mu:
- bóle głowy,
- bóle stawów i mięśni,
- osłabienie organizmu,
- stan podgorączkowy,
- inne objawy podobne do grypy.
Nie zapominaj, żeby w takim przypadku niezwłocznie udać się do lekarza! Nieleczona borelioza w ciele człowieka może zakończyć się zakażeniem układu nerwowego, a wówczas można uszkodzić sobie nerwy czaszki i wywołać bóle korzonków. A tego chyba każdy chce uniknąć, prawda? A może zainteresuje cię także ten artykuł z opisem wyglądu pluskwy domowej?
Kleszczowe zapalenie mózgu
Zazwyczaj przypomina nieco objawy… grypy. Na początku pojawia się więc gorączka, bóle głowy i mięśni. Z tygodnia na tydzień organizm stara się wyrzucić wirusa – chociaż u części pacjentów zazwyczaj rozwija się wówczas… druga faza. Następują wtedy objawy neurologiczne, które mają dość nieprzyjemne skutki. Pojawia się także:
- silniejszy ból głowy,
- wysoka gorączka,
- nudności,
- wymioty.
W drugiej fazie może dojść nawet do zapalenia rdzenia kręgowego albo… mózgu! A to skutkować z kolei może niedowładem kończyn i zaburzeniem świadomości. Niewinne z pozoru ślady ugryzienia mogą poskutkować zaburzeniami oddychania – a to może skończyć się… śmiercią! Nie należy więc lekceważyć zaczerwienienia utrzymującego się więcej jak kilka dni na skórze, a ewentualny rumień po kleszczu zawsze pokazać doktorowi. Szacuje się, że ok. 2 % osób, które nie podjęły się leczenia… umarło wskutek ukąszenia! Właśnie dlatego powinieneś wybrać się do lekarza i zaszczepić, zwłaszcza jeżeli dużo przebywasz w lesie!
Co zrobić po ugryzieniu kleszcza?
Ugryzienie kleszcza – jak postępować?
Jeżeli kleszcz wbije się już w ciało, koniecznie się go pozbądź! Pamiętaj, że ryzyko zakażenia się jedną z chorób odkleszczowych zwiększa się wraz z wydłużaniem czasu przebywania pasożyta w naszym ciele! Usuń pajęczaka za pomocą specjalnego sprzętu z apteki albo pęsety. Nie stosuj środków typu masło, olej czy lakier do paznokci – kleszcz wówczas może zwymiotować i uwolnić do naszej krwi… więcej patogenów!
Kleszcza należy chwycić blisko skóry uważając, żeby nie złapać go przypadkiem za brzuch wypełniony krwią. Musisz też uważać, by nie wcisnąć do organizmu zainfekowanej zawartości jego brzucha. Wyciągaj go stanowczo, wzdłuż linii wbicia w skórę, poprzez lekkie obracanie nim w trakcie wyjmowania. Nie okręcaj jednak nim zbyt mocno, aby pajęczak nie został w ciele! Zawsze starannie zdezynfekuj ręce i je następnie umyj.
Im krócej kleszcz będzie uczepiony naszego ciała, tym mniejsze ryzyko zarażenia się groźną chorobą. Ugryzienie kleszcza nie może być potraktowane również wazeliną – może i ułatwia ona usunięcie pasożyta, ale przez nią kleszcz również może uwolnić chorobotwórcze patogeny! Pamiętaj również, że jeżeli nie potrafisz sam usunąć kleszcza lub zostawisz jego część w skórze, udaj się do lekarza lub na pogotowie, gdzie pomogą się z nim uporać.
Ślad po kleszczu – obserwacja
Staraj się obserwować miejsce po ukąszeniu. Czasami może dojść bowiem do pojawienia się rumienia wędrującego lub innej choroby. Jeżeli rumień pojawi się w przeciągu miesiąca od usunięcia kleszcza, nie trzeba robić żadnych testów laboratoryjnych. Lekarz od razu przeprowadzi kurację antybiotykową. Czasami jednak objawy są mało wyraźne – wówczas testy mogą okazać się koniecznością. Warto też zrobić testy po ok. 2 miesiącach po ukąszeniu. Są to testy wykazujące obecność przeciwciał IgM oraz igG. Najpierw wykonaj test ELISA, a następnie test Western-blot. Nie należy ich jednak robić wcześniej, jak 6 tygodni od wkłucia się kleszcza w skórę – właśnie po tym czasie przeciwciała pojawiają się bowiem w naszej krwi.
Nie zapominaj, że żaden z tych testów nie da 100 % pewności, czy doszło do zakażenia boreliozą. Co zrobić po ugryzieniu kleszcza? Cóż, warto po wyjęciu kleszcza oddać go do… laboratorium! A tam można już sprawdzić, czy pasożyt był zakażony, czy też nie. Jeżeli wynik okaże się pozytywny, nie panikuj – to wcale nie musi oznaczać, że pasożyt zaraził organizm. A jeśli tak zrobił, układ odpornościowy będzie starał się sam zwalczyć infekcję – niestety, ale na boreliozę… jeszcze nie ma szczepionki.
Pamiętaj, że…
W przypadku braku poprawy lub pogorszenia się stanu zdrowia, koniecznie wybierz się jak najszybciej do lekarza! Powyższe porady są tradycyjnymi, domowymi metodami leczenia, a nie popartą badaniami naukowymi wiedzą medyczną. Stosowanie ich nie może być zatem alternatywą dla skorzystania ze standardowych usług medycznych i konsultacji lekarskich!